postgres/doc/src/FAQ/FAQ_turkish.html

1020 lines
60 KiB
HTML
Raw Normal View History

2004-03-02 15:46:22 +00:00
<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.01 Transitional//EN">
<html>
<head>
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=iso8859-9">
<title>PostgreSQL S<>k<EFBFBD>a Sorulan Sorular - T<>rk<72>e</title>
<style type="text/css"><!--
body { background: #FFFFFF; }
a:link { color: #ff0000; }
a:active { color: #0000ff; }
a:visited { color: #a00000; }
i { font-style: oblique; }
body, h1, h2, h4, ul, p, a { font-family: helvetica, arial, sans-serif; font-size: medium; color: black; }
pre { color: #5C5C5C; padding-left: 30px; }
.fixme { color: cyan; }
--></style>
</head>
<body bgcolor="#ffffff" text="#000000" link="#ff0000" vlink="#a00000" alink="#0000ff">
<h1>PostgreSQL i<>in S<>k<EFBFBD>a Sorulan Sorular (SSS)</h1>
2004-11-30 19:42:38 +00:00
<p>Son g<>ncelleme : 15 Kas<61>m 2004 Pazartesi - 15:03:23</p>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<p>Current maintainer: Bruce Momjian
(<a href="mailto:pgman@candle.pha.pa.us">pgman@candle.pha.pa.us</a>)<br></p>
2004-11-30 19:42:38 +00:00
<p><EFBFBD>evirenler : Devrim G<>nd<6E>z (<a href="mailto:devrim@tdmsoft.com">devrim@tdmsoft.com</a>)<br>Nicolai Tufar
2004-03-02 15:46:22 +00:00
(<a href="mailto:ntufar@tdmsoft.com">ntufar@tdmsoft.com</a>)<BR>Volkan YAZICI (<a href="mailto:volkany@phreaker.net">volkany@phreaker.net</a>)</p>
<p>Bu belgenin en g<>ncel hali, <a href="http://www.postgresql.org/docs/faqs/FAQ_turkish.html">http://www.PostgreSQL.org/docs/faqs/FAQ_turkish.html</a>
ve <a href="http://www.gunduz.org/seminer/pg/FAQ_turkish.html">http://www.gunduz.org/seminer/pg/FAQ_turkish.html</a>
adreslerinde g<>r<EFBFBD>lebilir.</p>
<p>Platforma <20>zel sorular<61>n<EFBFBD>z, <a href="http://www.postgresql.org/docs/index.html">http://www.PostgreSQL.org/docs/index.html</a> adresinde yan<61>tlan<61>r.</p>
<hr>
<h2 align="center">Genel Sorular</h2>
<a href="#1.1">1.1</a>) PostgreSQL nedir? Nas<61>l okunur?<br>
<a href="#1.2">1.2</a>) PostgreSQL'in haklar<61> nedir?<br>
<a href="#1.3">1.3</a>) PostgreSQL, hangi Unix platformlar<61>nda <20>al<61><6C><EFBFBD>r?<br>
<a href="#1.4">1.4</a>) Hangi Unix olmayan uyarlamalar<61> bulunmaktad<61>r?<br>
<a href="#1.5">1.5</a>) PostgreSQL'i nereden indirebilirim?<br>
<a href="#1.6">1.6</a>) Deste<74>i nereden alabilirim?<br>
<a href="#1.7">1.7</a>) En son s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD> nedir?<br>
<a href="#1.8">1.8</a>) Hangi belgelere ula<6C>abilirim?<br>
<a href="#1.9">1.9</a>) Bilinen hatalar ya da eksik <20>zelliklere nereden ulasabilirim?<br>
<a href="#1.10">1.10</a>) Nas<61>l <small>SQL</small> <20><>renebilirim?<br>
<a href="#1.11">1.11</a>) PostgreSQL 2000 y<>l<EFBFBD>na uyumlu mudur?<br>
<a href="#1.12">1.12</a>) Geli<6C>tirme tak<61>m<EFBFBD>na nas<61>l kat<61>labilirim??<br>
<a href="#1.13">1.13</a>) Bir hata raporunu nas<61>l g<>nderebilirim?<br>
<a href="#1.14">1.14</a>) PostgreSQL, di<64>er <small>VTYS(DBMS)</small> lerle nas<61>l
kar<61><72>la<6C>t<EFBFBD>r<EFBFBD>labilir?<br>
<a href="#1.15">1.15</a>) PostgreSQL'e maddi a<><61>dan nas<61>l destek olabilirim?<br>
<h2 align="center">Kullan<EFBFBD>c<EFBFBD>/istemci Sorular<61></h2>
<a href="#2.1">2.1</a>) PostgreSQL i<>in <i>ODBC</i> s<>r<EFBFBD>c<EFBFBD>leri var m<>?<br>
<a href="#2.2">2.2</a>) PostgreSQL'i web sayfalar<61>nda kullanabilmek i<>in
hangi ara<72>lar bulunmaktad<61>r?<br>
<a href="#2.3">2.3</a>) PostgreSQL'in grafik kullan<61>c<EFBFBD> arabirimi var m<>d<EFBFBD>r?<br>
<a href="#2.4">2.4</a>) PostgreSQL ile ileti<74>imi kurabilmek i<>in
hangi dilleri kullanabilirim? <br>
<h2 align="center">Y<EFBFBD>netimsel Sorular</h2>
<a href="#3.1">3.1</a>) PostgreSQL'i <code>/usr/local/pgsql</code> dizininden
ba<62>ka dizinlere nas<61>l kurabilirim?<br>
<a href="#3.2">3.2</a>) <i>Postmaster</i>'<27> ba<62>latt<74><74><EFBFBD>mda <code>Bad System Call</code>
ya da <code>core dumped</code> mesaj<61> al<61>yorum. Neden?<br>
<a href="#3.3">3.3</a>) <i>Postmaster</i>'<27> ba<62>latt<74><74><EFBFBD>mda, <code>IpcMemoryCreate</code>
hatas<61> al<61>yorum. Neden?<br>
<a href="#3.4">3.4</a>) <i>Postmaster</i>'<27>, ba<62>latt<74><74><EFBFBD>mda, <code>IpcSemaphoreCreate</code>
hatas<61> al<61>yorum. Neden?<br>
<a href="#3.5">3.5</a>) Di<44>er bilgisayarlar<61>n benim PostgreSQL veritaban<61>
sunucuma ba<62>lant<6E>lar<61>n<EFBFBD> nas<61>l kontrol edebilirim?<br>
<a href="#3.6">3.6</a>) Veritaban<61> motorunu daha iyi ba<62>ar<61>m icin nas<61>l ayarlayabilirim?<br>
<a href="#3.7">3.7</a>) Hangi hata ay<61>klama <20>zellikleri bulunmaktad<61>r?<br>
<a href="#3.8">3.8</a>) Ba<42>lanmaya <20>al<61><6C><EFBFBD>rken, neden "<code>Sorry, too many clients</code>"
hatas<61>n<EFBFBD> al<61>yorum. Neden?<br>
<a href="#3.9">3.9</a>) <code>pgsql_tmp</code>dizinin i<>indeki dosyalar nelerdir?<br>
<a href="#3.10">3.10</a>) PostgreSQL s<>r<EFBFBD>mlerini y<>kseltmek i<>in neden bir
<code>dump/reload</code> i<>lemi ger<65>ekle<6C>tirmek zorunday<61>m?<br>
2004-07-29 16:30:32 +00:00
<a href="#3.11">3.11</a>) Nas<61>l bir donan<61>m kullanmal<61>y<EFBFBD>m?br>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<h2 align="center"><EFBFBD><EFBFBD>letimsel Sorular</h2>
<a href="#4.1">4.1</a>) <i>Binary cursor</i> ve <i>normal cursor</i> aras<61>ndaki fark ned<65>r?<br>
<a href="#4.2">4.2</a>) Sorgunun sadece ilk birka<6B> sat<61>r<EFBFBD>n<EFBFBD> nas<61>l
<code>SELECT</code> edebilirim?<br>
<a href="#4.3">4.3</a>) <i>psql</i>'in i<>inde g<>rd<72>g<EFBFBD>m tablolar<61>n ya da di<64>er
<09>eylerin listesini nas<61>l alabilirim?<br>
<a href="#4.4">4.4</a>) Bir tablodan bir kolonu nas<61>l kald<6C>rabilirim?<br>
<a href="#4.5">4.5</a>) Bir sat<61>r, tablo ve veritaban<61> i<>in en fazla b<>y<EFBFBD>kl<6B>k nedir?<br>
<a href="#4.6">4.6</a>) Tipik bir metin dosyas<61>ndaki veriyi saklamak i<>in ne
kadar disk alan<61> gereklidir?<br>
<a href="#4.7">4.7</a>) Veritaban<61>nda hangi tablo ya da <i>index</i>'lerin
tan<61>mland<6E><64><EFBFBD>n<EFBFBD> nas<61>l g<>rebilirim?<br>
<a href="#4.8">4.8</a>) Sorgular<61>m cok yava<76>, ya da <i>index</i>'lerimi kullanm<6E>yorlar. Neden?<br>
<a href="#4.9">4.9</a>) <i>Query-optimizer</i>'<27>n sorgular<61>m<EFBFBD> nas<61>l de<64>erlendirdi<64>ini,
i<>leme soktu<74>unu nas<61>l g<>rebilirim?<br>
<a href="#4.10">4.10</a>) <i>R-tree index</i> nedir?<br>
<a href="#4.11">4.11</a>) <i>Genetic Query Optimizer</i> nedir?<br>
<a href="#4.12">4.12</a>) D<>zenli ifade (<i>Regular Expression</i>) aramalar<61>n<EFBFBD>
ve b<>y<EFBFBD>k/k<><6B><EFBFBD>k harfe duyars<72>z aramalar<61> nas<61>l yapabilirim? Bu b<>y<EFBFBD>k/k<><6B><EFBFBD>k harfe duyarl<72>
aramalar i<>in <i>index</i>'i nas<61>l kullanabilirim?<br>
<a href="#4.13">4.13</a>) Bir sorguda, bir alan<61>n <code>NULL</code> oldu<64>unu nas<61>l
ortaya <20><>karabilirim?<br>
<a href="#4.14">4.14</a>) <20>esitli karakter tipleri aras<61>ndaki farklar nelerdir?<br>
<a href="#4.15.1">4.15.1</a>) Nas<61>l <code>serial</code>/otomatik artan
(<i>auto-incrementing</i>) bir alan yaratabilirim?<br>
<a href="#4.15.2">4.15.2</a>) <code>Serial</code> giri<72>inin de<64>erini nas<61>l alabilirim?<br>
<a href="#4.15.3">4.15.3</a>) <code>currval()</code> ve <code>nextval()</code>
di<64>er kullan<61>c<EFBFBD>lara sorun yaratmaz m<>?<br>
<a href="#4.15.4">4.15.4</a>) Neden sequence say<61>lar<61>n <i>transaction</i>
i<>leminin iptalinden sonra yeniden kullan<61>l<EFBFBD>yor? Neden <code>sequence/SERIAL</code>
kolonumdaki say<61>larda atlamalar oluyor?<br>
<a href="#4.16">4.16</a>) <code>OID</code> nedir? <code>TID</code> nedir?<br>
<a href="#4.17">4.17</a>) PostgreSQL' de kullan<61>lan baz<61> terimlerin anlamlar<61> nelerdir?<br>
<a href="#4.18">4.18</a>) Neden "<code>ERROR: Memory exhausted in AllocSetAlloc()</code>"
hatas<61>n<EFBFBD> al<61>yorum?<br>
<a href="#4.19">4.19</a>) Hangi PostgreSQL s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD>n<EFBFBD> <20>al<61>st<73>rd<72><64><EFBFBD>m<EFBFBD> nas<61>l g<>rebilirim?<br>
<a href="#4.20">4.20</a>) Neden <i>large-object</i> i<>lemlerim, "<code>invalid large
2004-03-02 15:46:22 +00:00
obj descriptor</code>" hatas<61>n<EFBFBD> veriyor?<br>
<a href="#4.21">4.21</a>) <20>u andaki zaman<61> <20>ntan<61>ml<6D> de<64>er olarak kabul
eden kolonu nas<61>l yarat<61>r<EFBFBD>m?<br>
<a href="#4.22">4.22</a>) Neden <code>IN</code> kullanan <i>subquery</i>'lerim <20>ok yava<76>?<br>
<a href="#4.23">4.23</a>) <i>Outer join</i> i<>lemini nas<61>l yapabilirim?<br>
<a href="#4.24">4.24</a>) Ayn<79> anda birden fazla veritaban<61>nda nas<61>l i<>lem yapabilirim?<br>
<a href="#4.25">4.25</a>) Bir fonksiyondan nas<61>l <20>oklu sat<61>r ya da kolon d<>nd<6E>rebilirim?<br>
<a href="#4.26">4.26</a>) Neden Pl/PgSQL fonksiyonlar<61> i<>inden g<>venli
bir <20>ekilde tablo yaratma/kald<6C>rma i<>lemlerini yapam<61>yoruz?<br>
2004-11-30 19:42:38 +00:00
<a href="#4.27">4.27</a>) Hangi <20>ifreleme se<73>enekleri bulunmaktad<61>r?<br>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<h2 align="center">PostgreSQL <20>zelliklerini Geni<6E>letmek</h2>
<a href="#5.1">5.1</a>) Kullan<61>c<EFBFBD>-tan<61>ml<6D> bir fonksiyon yazd<7A>m. <i>psql</i>'de
<09>al<61><6C>t<EFBFBD>rd<72><64><EFBFBD>m zaman neden <code>core dump</code> ediyor?<br>
<a href="#5.2">5.2</a>) PostgreSQL'e nas<61>l yeni veri tipleri/fonksiyonlar ekleyebilirim?<br>
<a href="#5.3">5.3</a>) Bir tuple d<>nd<6E>rmek i<>in bir C fonksiyonunu nas<61>l yazar<61>m?<br>
<a href="#5.4">5.4</a>) Bir kaynak dosyas<61>nda de<64>i<EFBFBD>iklik yapt<70>m.
Yeniden derlememe ra<72>men de<64>i<EFBFBD>iklik ge<67>erli olmuyor. Neden?<br>
<hr>
<h2 align="center">Genel Sorular</h2>
<h4><a name="1.1">1.1</a>) PostgreSQL nedir? Nas<61>l okunur?</h4>
<p>PostgreSQL, <i>Post-Gres-Q-L</i>. olarak okunur</p>
<p>PostgreSQL, yeni-nesil <small>VTYS</small> ara<72>t<EFBFBD>rma prototipi olan POSTGRES
veritaban<61> y<>netim sisteminin geli<6C>tirilmesidir. POSTGRES'in zengin veri tiplerini ve
g<><67>l<EFBFBD> veri modelini tutarken, <small>SQL</small>'in geli<6C>tirilmi<6D> alt k<>mesi
olan PostQuel dilini kullan<61>r. PostgreSQL <20>cretsizdir ve kaynak kodu a<><61>k da<64><61>t<EFBFBD>l<EFBFBD>r.</p>
<p>PostgreSQL, PostgreSQL geli<6C>tirme listesine <20>ye olan bir Internet geli<6C>tirici
tak<61>m<EFBFBD> taraf<61>ndan geli<6C>tirilir. <20>u andaki koordinat<61>r, Marc G. Fournier
(<a href="mailto:scrappy@PostgreSQL.org">scrappy@PostgreSQL.org</a>).
(Bu tak<61>ma nas<61>l kat<61>lacag<61>n<EFBFBD>z<EFBFBD> <20><>renmek i<>in <a href="#1.6">1.6</a> numaral<61> maddeyi
okuyunuz.) Bu tak<61>m, t<>m PostgreSQL geli<6C>iminden sorumludur.</p>
<p>PostgreSQL 1.01 s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD>n<EFBFBD>n yazarlar<61> Andrew Yu ve Jolly Chen idi. Bunlar<61>n d<><64><EFBFBD>nda
bir ka<6B> kisi de uyarlama, hata ay<61>klama ve kodun geli<6C>tirilmesi i<>in <20>al<61>sm<73><6D>t<EFBFBD>.
PostgreSQL'in t<>redi<64>i orijinal Postgres kodu, lisans, lisans<6E>st<73> ve akademisyenler
taraf<61>ndan, Professor Michael Stonebraker (University of California, Berkeley)
koordinat<61>rl<72>g<EFBFBD>nde yaz<61>lm<6C><6D>t<EFBFBD>r.</p>
<p>Berkley'deki yaz<61>l<EFBFBD>m<EFBFBD>n ad<61> Postgres idi. <small>SQL</small> uyumlulu<6C>u
1995'te eklenince, ad<61> Postgres 95 oldu. 1996 y<>l<EFBFBD>n<EFBFBD>n sonlar<61>nda ad<61>
PostgreSQL olarak de<64>i<EFBFBD>tirildi.</p>
<h4><a name="1.2">1.2</a>) PostgreSQL'in haklar<61> nedir?</h4>
<p>PostgreSQL Data Base Management System</p>
<P>Portions Copyright (c) 1996-2006, PostgreSQL Global Development Group
Portions Copyright (c) 1994-6 Regents of the University of California</P>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<p>Permission to use, copy, modify, and distribute this software
and its documentation for any purpose, without fee, and without a
written agreement is hereby granted, provided that the above
copyright notice and this paragraph and the following two
paragraphs appear in all copies.</p>
<p>IN NO EVENT SHALL THE UNIVERSITY OF CALIFORNIA BE LIABLE TO ANY
PARTY FOR DIRECT, INDIRECT, SPECIAL, INCIDENTAL, OR CONSEQUENTIAL
DAMAGES, INCLUDING LOST PROFITS, ARISING OUT OF THE USE OF THIS
SOFTWARE AND ITS DOCUMENTATION, EVEN IF THE UNIVERSITY OF
CALIFORNIA HAS BEEN ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.</p>
<p>THE UNIVERSITY OF CALIFORNIA SPECIFICALLY DISCLAIMS ANY
WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES
OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. THE
SOFTWARE PROVIDED HEREUNDER IS ON AN "AS IS" BASIS, AND THE
UNIVERSITY OF CALIFORNIA HAS NO OBLIGATIONS TO PROVIDE MAINTENANCE,
SUPPORT, UPDATES, ENHANCEMENTS, OR MODIFICATIONS.</p>
<p><EFBFBD>stteki metin klasik a<><61>k-kod lisans<6E> olan BSD lisans<6E>d<EFBFBD>r. Kaynak kodun nas<61>l
kullan<61>labilece<63>ine dair s<>n<EFBFBD>rlamalar<61> yoktur. Bu lisans<6E> seviyoruz. De<44>i<EFBFBD>tirme
niyetimiz bulunmamaktad<61>r.</p>
<h4><a name="1.3">1.3</a>) PostgreSQL, hangi Unix platforlar<61>nda <20>al<61><6C><EFBFBD>r?</h4>
<p>Genel olarak, modern bir Unix-uyumlu platform PostgreSQL'i <20>al<61><6C>t<EFBFBD>racakt<6B>r.
Ayr<79>nt<6E>l<EFBFBD> bilgi i<>in kurulum belgelerine bakabilirsiniz.</p>
<h4><a name="1.4">1.4</a>) Hangi Unix olmayan uyarlamalar<61> bulunmaktad<61>r?</h4>
2004-11-29 03:04:31 +00:00
<P>PostgreSQL 8.0 s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD> ile , PostgreSQL art<72>k Win2000, WinXP ve Win2003 gibi Microsoft
Windows NT tabanl<6E> i<>letim sistemlerinde do<64>al olarak <20>al<61><6C>maya ba<62>lam<61><6D>t<EFBFBD>r. Paketlenmi<6D> bir
kurulum program<61>, <a href="http://pgfoundry.org/projects/pginstaller">http://pgfoundry.org/projects/pginstaller</a>. adresinden
indirilebilir.</P>
2004-11-29 03:04:31 +00:00
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<p>Ayr<EFBFBD>ca, http://forge.novell.com adresinde Novell Netware 6 portu bulunmaktad<61>r.</p>
<h4><a name="1.5">1.5</a>) PostgreSQL'i nereden indirebilirim?</h4>
<p>PostgreSQL i<>in ana anonim ftp sitesi <i><a href="ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub">ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub</a></i>
adresidir. Yans<6E>lar i<>in, ana web sayfam<61>za bakabilirsiniz.</p>
<h4><a name="1.6">1.6</a>) Nereden destek alabilirim?</h4>
<p>Ana e-posta listesi : pgsql-general@PostgreSQL.org. PostgreSQL konusundaki tart<72><74>malara
a<><61>kt<6B>r. <20>ye olmak i<>in, a<>a<EFBFBD><61>daki sat<61>rlar<61> e-postan<61>z<EFBFBD>n <i>body</i> k<>sm<73>na
(konu k<>sm<73>na de<64>il) yaz<61>p, pgsql-general-request@PostgreSQL.org adresine g<>nderin:</p>
<pre>subscribe<br>end</pre>
<p>Ayn<EFBFBD> zamanda, bir <i>digest</i> listesi bulunmaktad<61>r. Bu listeye <20>ye olmak i<>in,
pgsql-general-digest-request@PostgreSQL.org adresine, body k<>sm<73>nda</p>
<pre>subscribe<br>end</pre>
<p>yazan bir e-posta atman<61>z yeterli olacakt<6B>r.</p>
<p><i>Digest</i> postalar, ana liste 30k civar<61>nda e-postaya ula<6C>t<EFBFBD><74><EFBFBD>nda
<09>yelere g<>nderilmektedir.</p>
<p><i>Bug</i>'lar i<>in bir e-posta listesi bulunmaktad<61>r. Bu listeye <20>ye olmak i<>in,
pgsql-bugs-request@PostgreSQL.org adresine, <i>body</i> k<>sm<73>nda</p>
<pre>subscribe<br>end</pre>
<p>yazan bir e-posta atman<61>z yeterli olacakt<6B>r.</p>
<p>Ayn<EFBFBD> zamanda, geli<6C>tiriciler i<>in tart<72><74>ma listesi bulunmaktad<61>r. Bu listeye
<09>ye olmak i<>in, pgsql-hackers-request@PostgreSQL.org adresine, body k<>sm<73>nda</p>
<pre>subscribe<br>end</pre>
<p>yazan bir e-posta atman<61>z yeterli olacakt<6B>r.</p>
<p>Bunun d<><64><EFBFBD>ndaki e-posta listelerine ve PostgreSQL hakk<6B>nda bilgiye, PostgreSQL WWW
ana sayfas<61>ndan ulasabilirsiniz: <i><a href="http://www.PostgreSQL.org">http://www.PostgreSQL.org</a></i></p>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<p>Ayn<EFBFBD> zamanda, EFNet <20>zerinde, <code>#PostgreSQL</code> adl<64> bir IRC kanal<61>
bulunmaktad<61>r. Bunun i<>in, <code>irc -c '#PostgreSQL' "$USER" irc.phoenix.net</code>
Unix komutunu kullanabilirsiniz.</p>
<p>Ticari destek veren firmalar<61>n listesine</p>
<p><i><a href="http://www.postgresql.org/users-lounge/commercial-support.html">http://www.postgresql.org/users-lounge/commercial-support.html</a></i></p>
<p>adresinden ula<6C>bilirsiniz.</p>
<h4><a name="1.7">1.7</a>) En son s<>r<EFBFBD>m nedir?</h4>
2004-11-29 03:04:31 +00:00
<p>PostgreSQL'in son s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD> 7.4.6'd<>r.</p>
<p>Her 6-8 ayda <i>ana s<>r<EFBFBD>m</i> <20><>kar<61>lmas<61> planlanmaktad<61>r.</p>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<h4><a name="1.8">1.8</a>) Hangi belgelere ula<6C>abilirim?</h4>
<p>Da<EFBFBD><EFBFBD>t<EFBFBD>m<EFBFBD>n i<>inde, kitap<61><70>klar, kitap<61><70>k sayfalar<61> ve baz<61> k<><6B><EFBFBD>k <20>rnekler verilmektedir.
<code>/doc</code> dizinine bak<61>n<EFBFBD>z. Ayr<79>ca, bu el kitap<61><70>klar<61>n<EFBFBD> online olarak
<i><a href="http://www.PostgreSQL.org/docs/">http://www.PostgreSQL.org/docs/</a></i> adresinden inceleyebilirsiniz.</p>
<p><i><a href="http://www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html">http://www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html</a></i>
ve <i><a href="http://www.commandprompt.com/ppbook">http://www.commandprompt.com/ppbook</a></i>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
adreslerinde PostgreSQL kitaplar<61> bulunmaktad<61>r. PostgreSQL kitablar<61>n<EFBFBD>n listesine,
<i><a href="http://www.ca.PostgreSQL.org/books/">http://www.ca.PostgreSQL.org/books/</a></i> adresinden ula<6C>aiblirsiniz.
Ayr<79>ca, PostgreSQL konusundaki teknik makalelere de
<i><a href="http://techdocs.PostgreSQL.org/">http://techdocs.PostgreSQL.org/</a></i> adresinden ula<6C>abilirsiniz.</p>
<p>psql'in, \d ile baslayan veri tipler, operatorler, fonksiyonlar,
<i>aggregate</i>'ler, vb. ile ilgili g<>zel komutlar<61> vard<72>r.</p>
<p>Web sitemiz daha fazla belgeyi i<>ermektedir.</p>
<h4><a name="1.9">1.9</a>) Bilinen hatalar ya da eksik
<09>zelliklere nereden ula<6C>abilirim?</h4>
<p>PostgreSQL SQL-92 uyumlulu<6C>u i<>indedir, standartlardan fazla da <20>zellikleri
bulunmaktad<61>r. Bilinen hatalar, eksik <20>zellikler ve gelecek ile ilgili planlar i<>in
TODO listesine bak<61>n<EFBFBD>z.</p>
<h4><a name="1.10">1.10</a>) Nas<61>l <small>SQL</small> <20><>renebilirim?</h4>
<p><i><a href="http:/www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html">http:/www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html</a></i>
adresindeki kitap SQL <20>gretecektir.
<i><a href="http://www.commandprompt.com/ppbook">http://www.commandprompt.com/ppbook</a></i>
adresinde de bir baska PostgreSQL kitab<61> bulunmaktad<61>r.</p>
<p><i><a href="http://www.intermedia.net/support/sql/sqltut.shtm">http://www.intermedia.net/support/sql/sqltut.shtm</a></i>,
<i><a href="http://ourworld.compuserve.com/homepages/graeme_birchall/HTM_COOK.HTM">http://ourworld.compuserve.com/homepages/graeme_birchall/HTM_COOK.HTM</a></i>
<i><a href="http://sqlcourse.com">http://sqlcourse.com</a></i>
ve <i><a href="http://sqlcourse2.com">http://sqlcourse2.com</a></i>
adreslerinde de g<>zel belgeler bulunmaktad<61>r.</p>
<p>Bir ba<62>kas<61> da, <i><a href="http://members.tripod.com/er4ebus/sql/index.htm">http://members.tripod.com/er4ebus/sql/index.htm</a></i>
adresinde bulunan "<i>Teach Yourself SQL in 21 Days, Second Edition</i>" kitab<61>d<EFBFBD>r.</p>
<p>Baz<EFBFBD> kullan<61>c<EFBFBD>lar<61>m<EFBFBD>z da <20>u kitab<61> <20>nermektedirler: "<i>The Practical SQL Handbook,
Bowman, Judith S., et al.,Addison-Wesley</i>". Baz<61>lar<61> ise "<i>The Complete
Reference SQL, Groff et al., McGraw-Hill</i>" kitab<61>n<EFBFBD> <20>nermektedirler.</p>
<h4><a name="1.11">1.11</a>) PostgreSQL 2000 y<>l<EFBFBD>na uyumlu mudur?</h4>
<p>Evet.</p>
<h4><a name="1.12">1.12</a>) Geli<6C>tirme tak<61>m<EFBFBD>na nas<61>l kat<61>labilirim?</h4>
<p><EFBFBD>ncelikle, en son kaynak kodunu indirin ve web sitemizdeki ya da da<64><61>t<EFBFBD>m<EFBFBD>n i<>indeki
PostgreSQL Developer belgesini okuyun. Ard<72>ndan, pgsql-hackers ve pgsql-patches
listelerine <20>ye olun. <20><><EFBFBD>nc<6E> olarak da, pgsql-pacthes listesine y<>ksek kalitede
yamalar g<>nderin.</p>
<p>PostgreSQL CVS ar<61>ivine eri<72>im izni olan, 10 kadar geli<6C>tirici bulunmaktad<61>r.
Hepsi defalarca, di<64>er ki<6B>ilerin yapt<70><74><EFBFBD>ndan <20>ok daha y<>ksek-kaliteli yamalar
g<>ndermi<6D>lerdir. Ayr<79>ca biz de bu geli<6C>tiricilerin ekledikleri yamalar<61>n y<>ksek
kalitede oldu<64>una g<>veniyoruz.</p>
<h4><a name="1.13">1.13</a>) Bir hata raporunu nas<61>l g<>nderebilirim?</h4>
<p>PostgreSQL BugTool sayfas<61>na gidiniz. O sayfada bir <i>bug</i> bildirmek
i<>in neleri yapman<61>z gerekti<74>i anlat<61>lm<6C><6D>t<EFBFBD>r.</p>
<p>Ayr<EFBFBD>ca, <i><a href="ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub">ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub</a></i>
ftp adresimizde, yeni bir PostgreSQL s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD> ya da yamas<61> olup olmad<61><64><EFBFBD>ni kontrol ediniz.</p>
<h4><a name="1.14">1.14</a>) PostgreSQL, diger DBMS'lerle nas<61>l kar<61><72>last<73>r<EFBFBD>labilir?</h4>
<p>Bir yaz<61>l<EFBFBD>m<EFBFBD>n g<>c<EFBFBD>n<EFBFBD> <20>l<EFBFBD>mek i<>in <20>e<EFBFBD>itli yollar vard<72>r: Yaz<61>l<EFBFBD>m<EFBFBD>n <20>zellikleri,
ba<62>ar<61>m<EFBFBD>, g<>venilirli<6C>i, deste<74>i ve <20>creti.</p>
<p><EFBFBD>zellikler:</p>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<p>PostgreSQL mevcut b<>y<EFBFBD>k ticari veritabanlar<61>n<EFBFBD>n, <i>transaction</i>,
<i>subselect</i>, <i>trigger</i>, <i>view</i>, <i>foreign key referential integrity</i>
ve <i>sophisticated locking</i> gibi (<i>user-defined types</i>), <i>rules</i>,
<i>inheritance</i> ve <i>lock</i> cak<61><6B>malar<61>n<EFBFBD> d<><64><EFBFBD>rmek i<>in <i>multi-version</i>
uyumluluk <20>zellikleri bulunmaktad<61>r.</p>
<p>Performans (Ba<42>ar<61>m):</p>
<p>PostgreSQL, di<64>er ticari ve a<><61>k kaynak kodlu veritabanlar<61>yla yak<61>n ba<62>ar<61>m<EFBFBD> sa<73>lar.
Baz<61> a<><61>lardan daha h<>zl<7A>d<EFBFBD>r, di<64>er a<><61>lardan da yava<76>t<EFBFBD>r. MySQL ya da daha zay<61>f
veritabanlar<61> ile kar<61><72>la<6C>t<EFBFBD>r<EFBFBD>ld<6C><64><EFBFBD>nda, <code>INSERT/UPDATE</code> i<>lemlerinde,
<i>transaction</i> bazl<7A> <20>al<61>st<73><74><EFBFBD>m<EFBFBD>z i<>in daha yava<76><61>z. MySQL, yukar<61>daki "<22>zellikler"
k<>sm<73>nda belirtilenlerden hi<68> birine sahip de<64>ildir. Biz, ba<62>ar<61>m<EFBFBD>m<EFBFBD>z<EFBFBD> her s<>r<EFBFBD>mde
artt<74>rsak da, esneklik ve geli<6C>mi<6D> <20>zellikler i<>in yap<61>lanm<6E><6D> durumday<61>z.
PostgreSQL'i MySQL ile kar<61><72>la<6C>t<EFBFBD>ran <20>u web sitesine bakabilirsiniz:
<i><a href="http://openacs.org/why-not-mysql.html">http://openacs.org/why-not-mysql.html</a></i></p>
<p>G<EFBFBD>venilirlik:</p>
<p><i>DBMS</i>'lerin g<>venilir olmas<61> gerketi<74>i, yoksa de<64>erleri olmayaca<63><61>n<EFBFBD> d<><64><EFBFBD>n<EFBFBD>yoruz.
<09>ok iyi test edilmi<6D>, dengeli <20>al<61>san minimum say<61>da hata i<>eren kod sunmaya <20>al<61><6C><EFBFBD>yoruz.
Her bir s<>r<EFBFBD>m en az 1 ayl<79>k beta testlerinden ge<67>irilmektedir. S<>r<EFBFBD>m ge<67>mi<6D>ine bakarsan<61>z,
<09>retime haz<61>r, dengeli ve kararl<72> kodlar sundu<64>umuzu g<>rebilirsiniz. Bu alanda, di<64>er
veritaban<61> yaz<61>l<EFBFBD>mlar<61>na <20>st<73>nl<6E><6C><EFBFBD>m<EFBFBD>z oldu<64>una inanmaktay<61>z.</p>
<p>Destek:</p>
<p>E-posta listemiz, olu<6C>an herhangi bir sorunu <20><>zebilecek b<>y<EFBFBD>k say<61>da kullan<61>c<EFBFBD>
ve geli<6C>tirici grubunu i<>erir. Sorununuz i<>in, en az bir ticari veritaban<61> kadar
rahat <20><>z<EFBFBD>m bulabilirsiniz. Gelistiricilere, kullan<61>c<EFBFBD> grubuna, belgelere ve
kaynak koda direk olarak eri<72>ebilme, PostgreSQL deste<74>ini, di<64>er <i>DBMS</i>'lere
g<>re daha <20>nemli k<>lar. Gereksinimi olanlara, ticari destek verilebilir.
(Destek i<>in 1.6 b<>l<EFBFBD>m<EFBFBD>ne bak<61>n<EFBFBD>z.)</p>
<p>Fiyat:</p>
<p>Ticari ve ticari olmayan t<>m kullan<61>mlar<61>n<EFBFBD>z i<>in PostgreSQL <20>cretsizdir. Kodumuzu,
yukar<61>da belirtilen BSD-stili lisanstaki s<>n<EFBFBD>rlamalar hari<72>, <20>r<EFBFBD>n<EFBFBD>n<EFBFBD>z<EFBFBD>n i<>ine
ekleyebilirsiniz.</p>
<h4><a name="1.15">1.15</a>) PostgreSQL'e maddi a<><61>dan nas<61>l destek olabilirim?</h4>
<p>PostgreSQL, 1996 y<>l<EFBFBD>ndan beri 1. s<>n<EFBFBD>f altyap<61>ya sahiptir. Bunun i<>in, y<>llar
boyu <20>al<61><6C><EFBFBD>p bu altyap<61>y<EFBFBD> olu<6C>turup y<>neten Marc Fournier'e te<74>ekk<6B>rler.</p>
<p>Bir a<><61>k kaynak kodlu proje i<>in, kaliteli altyap<61> <20>ok <20>nemlidir. Bu altyap<61>,
projenin kesilmesini <20>nler ve projenin ilerlemesini h<>zland<6E>r<EFBFBD>r.</p>
<p>Tabii ki bu altyap<61> ucuz de<64>ildir. <20><>lerin y<>r<EFBFBD>mesi i<>in <20>e<EFBFBD>itli y<>l<EFBFBD>k ve anl<6E>k
harcamalar<61>m<EFBFBD>z olmaktad<61>r. E<>er siz ya da <20>irketinizin bu <20>abam<61>za ba<62><61><EFBFBD>ta
bulunabilecek paras<61> varsa, l<>tfen
2004-11-29 03:04:31 +00:00
<i><a href="http://store.pgsql.com/">http://store.pgsql.com/</a></i>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
adresine gidiniz ve ba<62><61><EFBFBD>ta, hibede bulununuz.</p>
<p>Web sayfas<61>n<EFBFBD>n 'PostgreSQL Inc.' den bahsetmesine ra<72>men, "katk<74>da bulunanlar"
(<i>contributors</i>) maddesi sadece PostgreSQL projesini desteklemek i<>indir ve
belirli bir <20>irketin para kayna<6E><61> de<64>ildir. isterseniz, ba<62>lant<6E> adresine bir
<09>ek g<>nderebilirsiniz.</p>
<hr>
<h2 align="center">Kullan<EFBFBD>c<EFBFBD>/<2F>stemci Sorular<61></h2>
<h4><a name="2.1">2.1</a>) PostgreSQL icin ODBC s<>r<EFBFBD>c<EFBFBD>leri var m<>?</h4>
<p>iki tane ODBC s<>r<EFBFBD>c<EFBFBD>s<EFBFBD> bulunmaktad<61>r: PsqlODBC ve OpenLink ODBC.</p>
<p>PsqlODBC'i http://gborg.postgresql.org/project/psqlodbc/projdisplay.php adresinden
indirebilirsiniz.</p>
<p>OpenLink ODBC http://www.openlinksw.com adresinden al<61>nabilir.Bu s<>r<EFBFBD>c<EFBFBD>,
kendi standart ODBC istemci yaz<61>l<EFBFBD>m<EFBFBD> ile <20>al<61>st<73><74><EFBFBD>ndan, destekledikleri
her platformda (Win, Mac, Unix, VMS) PostgreSQL ODBC bulunmalidir.</p>
<p><EFBFBD>cretsiz s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD> olmakla beraber, ticari kalitede destek almak isteyenlere satmak isteyeceklerdir.
Sorular<61>n<EFBFBD>z<EFBFBD> l<>tfen postgres95@openlink.co.uk adresine g<>nderiniz.</p>
<h4><a name="2.2">2.2</a>) PostgreSQL'i web sayfalar<61>nda kullanabilmek i<>in hangi
ara<72>lar bulunmaktad<61>r?</h4>
<p><i><a href="http://www.webreview.com/">http://www.webreview.com/</a></i> adresinde,
arka planda veritaban<61> <20>al<61>st<73>ran Web sayfalar<61> i<>in giri<72> seviyesinde bilgi bulunmaktad<61>r.</p>
<p>Web ile b<>t<EFBFBD>nle<6C>me i<>in, PHP (<i><a href="http://www.php.net/"></a></i>)
m<>kemmel bir arabirim sunar.</p>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<p>Karma<EFBFBD><EFBFBD>k sorunlar i<>in, <20>o<EFBFBD>u kisi Perl arabirimini ve CGI.pm ya da mod_perl kullan<61>r.</p>
<h4><a name="2.3">2.3</a>) PostgreSQL'in grafik kullan<61>c<EFBFBD> arabirimi var m<>d<EFBFBD>r?</h4>
<p><EFBFBD>e<EFBFBD>itli grafik arabirimlerimiz bulunmaktad<61>r. Bunlar<61>n aras<61>nda,
PgAccess (<i><a href="http://www.pgaccess.org/">http://www.pgaccess.org/</a></i>),
PgAdmin II (<i><a href="http://www.pgadmin.org/">http://www.pgadmin.org/</a></i>, sadece Win32 i<>in),
RHDB Admin (<i><a href="http://sources.redhat.com/rhdb/">http://sources.redhat.com/rhdb/</a></i>)
ve Rekall (<i><a href="http://www.thekompany.com/products/rekall/">http://www.thekompany.com/products/rekall/</a></i>)
bulunmaktad<61>r. Ayr<79>ca, PostgreSQL i<>in web tabanl<6E> bir arabirim olan
PHPPgAdmin (<i><a href="http://phppgadmin.sourceforge.net/">http://phppgadmin.sourceforge.net/</a></i>) bulunmaktad<61>r.</p>
<p>Daha ayr<79>nt<6E>l<EFBFBD> liste i<>in
<i><a href="http://techdocs.postgresql.org/guides/GUITools">http://techdocs.postgresql.org/guides/GUITools</a></i>
adresine bakabilirsiniz.</p>
<h4><a name="2.4">2.4</a>) PostgreSQL ile ileti<74>imi kurabilmek i<>in hangi dilleri kullanabilirim?</h4>
<ul><li>C (libpq)</li>
<li>Embedded C (ecpg)</li>
<li>Java (jdbc)</li>
<li>Python (PyGreSQL)</li>
<li>TCL (libpgtcl)</li></ul>
<p>Di<EFBFBD>erleri i<>in, http://gborg.postgresql.org adresindeki Drivers/Interfaces b<>l<EFBFBD>m<EFBFBD>ne
bakabilirsiniz.</p>
<hr>
<h2 align="center">Y<EFBFBD>netimsel Sorular</h2>
<h4><a name="3.1">3.1</a>) PostgreSQL'i, <code>/usr/local/pgsql</code> dizininden
ba<62>ka dizinlere nas<61>l kurabilirim?</h4>
<p><i>configure</i> beti<74>ini <20>al<61>st<73>r<EFBFBD>rken, <code>--prefix</code> se<73>ene<6E>ini veriniz.</p>
<h4><a name="3.2">3.2</a>) postmaster'i baslatt<74>g<EFBFBD>mda, a Bad System Call ya da core dumped mesaj<61> al<61>yorum. Neden?</h4>
<p>Bunun bir<69>ok nedeni olabilir. Ancak ilk kontrol edilmesi gereken sey, <20>ekirdeginize
System V uzant<6E>lar<61>n<EFBFBD>n kurulu olup olmad<61>g<EFBFBD>n<EFBFBD> kontrol etmek olabilir. PostgreSQL
shared memory ve semaphores i<>in <20>ekirdek destegine gereksinim duyar.</p>
<h4><a name="3.3">3.3</a>) postmaster'i ba<62>latt<74><74><EFBFBD>mda, <code><EFBFBD>pcMemoryCreate</code>
hatas<61> al<61>yorum. Neden?</h4>
<p>Ya <20>ekirde<64>inizde <i>shared memory</i> deste<74>iniz d<>zg<7A>nce yap<61>land<6E>r<EFBFBD>lmam<61><6D>t<EFBFBD>r,
ya da <20>ekirde<64>inizdeki mevcut <i>shared memory</i> miktar<61>n<EFBFBD> b<>y<EFBFBD>tmeniz gerekecektir.
Gereksinim duyaca<63><61>n<EFBFBD>z miktar, mimarinize ve postmaster i<>in ayarlad<61>g<EFBFBD>n<EFBFBD>z tampon
ile <i>backend</i> i<>lemi say<61>s<EFBFBD>na ba<62>l<EFBFBD>d<EFBFBD>r. T<>m sistemler i<>in, tamponlar ve
i<>lemlerde <20>ntan<61>ml<6D> say<61>larla, ~ 1MB kadar yere gereksinmeniz olacakt<6B>r.
<i><a href="http://www.postgresql.com/docs/7.3/interactive/admin.html">PostgreSQL
7.3.2 Sistem Y<>neticileri Rehberi</a></i>'ne, <i>shared memory</i> ve <i>semaphorelar</i>
hakk<6B>ndaki ayr<79>nt<6E>l<EFBFBD> bilgi i<>in bakabilirsiniz.</p>
<h4><a name="3.3">3.4</a>) postmaster'<27> ba<62>latt<74><74><EFBFBD>mda,
<code><EFBFBD>pcSemaphoreCreate</code> hatas<61> al<61>yorum. Neden?</h4>
<p>E<EFBFBD>er hata, "<code><EFBFBD>pcSemaphoreCreate: semget failed (No space left on device)</code>"
ise, <20>ekirde<64>iniz yeterli <i>semaphore</i> ile yap<61>land<6E>r<EFBFBD>lmam<61><6D> demektir. Postgres, her
bir potansiyel <i>backend</i> i<>in bir <i>semaphore</i> gereksinimi duyar. Ge<47>ici
bir <20><>z<EFBFBD>m, postmaster<65> <i>backend</i> i<>lemleri i<>in daha az miktarda s<>n<EFBFBD>rla
ba<62>latmak olabilir. <code>-N</code>'i varsay<61>lan de<64>er olan 32'den k<><6B><EFBFBD>k bir
de<64>erle ba<62>lat<61>n<EFBFBD>z. Daha kal<61>c<EFBFBD> bir <20><>z<EFBFBD>m, <20>ekirde<64>inizin <code>SEMMNS</code> ve
<code>SEMMNI</code> parametrelerini y<>kseltmek olacakt<6B>r.</p>
<p><EFBFBD>al<EFBFBD><EFBFBD>mayan <i>semaphore</i>'lar a<><61>r veritaban<61> i<>lemlerinde <20><>kme yaratabilirler.</p>
<p>E<EFBFBD>er hata mesaj<61>n<EFBFBD>z ba<62>ka bir <20>ey ise, <20>ekirde<64>inizde <i>semaphore</i> deste<74>ini
yap<61>land<6E>rmam<61><6D> olabilirsiniz. <i>Shared memory</i> ve <i>semaphore</i>'lar hakk<6B>ndaki
daha ayr<79>nt<6E>l<EFBFBD> bilgi i<>in
<i><a href="http://www.postgresql.com/docs/7.3/interactive/admin.html">PostgreSQL
7.3.2 Sistem Y<>neticileri Rehberi</a></i>'ne bakabilirsiniz.</p>
<h4><a name="3.5">3.5</a>) Diger bilgisayarlar<61>n benim PostgreSQL veritaban<61>
sunucuma ba<62>lant<6E>lar<61>n<EFBFBD> nas<61>l kontrol edebilirim?</h4>
<p><EFBFBD>n tan<61>ml<6D> olarak, PostgreSQL sadece yerel makineden <i>Unix domain sockets</i>
kullanarak ba<62>lan<61>lmas<61>na izin verir. Diger makineler, postmaster'a <code>-i</code>
etiketini ge<67>irmezseniz ve <code>$PGDATA/pg_hba.conf</code> dosyas<61>n<EFBFBD> d<>zenleyerek
<i>host-based authentication</i>'a olanak vermezseniz, ba<62>lant<6E> yapamayacaklard<72>r.</p>
<h4><a name="3.6">3.6</a>) Veritabani motorunu daha iyi
ba<62>ar<61>m i<>in nas<61>l ayarlayabilirim?</h4>
<p><i>Index</i>'ler sorgular<61> h<>zland<6E>rabilir. <code>EXPLAIN</code> komutu,
PostgreSQL'in sorgunuzu nas<61>l yorumlad<61><64><EFBFBD>n<EFBFBD> ve hangi <i>index</i>'leri kulland<6E><64><EFBFBD>n<EFBFBD>
g<>rmenize izin verir.</p>
<p>E<EFBFBD>er cok fazla <code>INSERT</code> i<>lemi yap<61>yorsan<61>z, bunlar<61> b<>y<EFBFBD>k bir
toplu i<>lem dosyas<61>kullan<61>p <code>COPY</code> komutu ile veritaban<61>na girmeyi
deneyiniz. Bu, tekil <code>INSERT</code>'lerden daha h<>zl<7A>d<EFBFBD>r. <20>kinci olarak,
<code>BEGIN WORK/COMMIT</code> <i>transaction</i> blo<6C>u i<>inde olmayan ifadeler kendi
<i>transaction</i>'lar<61>ndaym<79><6D> gibi d<><64><EFBFBD>n<EFBFBD>l<EFBFBD>r. <20>oklu ifadeleri tek bir
<i>transaction</i> blo<6C>u i<>inde yapabilirsiniz. Bu, <i>transaction overhead</i>'ini
d<><64><EFBFBD>recektir. Tek bir <i>transaction</i> blo<6C>u i<>inde birden <20>ok ifadeyi <20>al<61><6C>t<EFBFBD>rmay<61>
deneyebilirsiniz. Bu da ayn<79> <20>ekilde, <i>transaction overhead</i>'ini d<><64><EFBFBD>r<EFBFBD>r.</p>
<p><EFBFBD>e<EFBFBD>itli ayarlama se<73>enekleri mevcuttur. <code>fsync()</code> i<>lemini, postmaster'<27>
<code>-o -F</code> se<73>ene<6E>i ile ba<62>latarak devre d<><64><EFBFBD> b<>rakabilirsiniz. Bu i<>lem,
<code>fsync()</code>'lerin her <i>transactiondan</i> sonra diski <i>flush</i> etmesini
engelleyecektir.</p>
<p>Ayn<EFBFBD> zamanda, postmaster'i <code>-B</code> se<73>ene<6E>i ile ba<62>lat<61>p, <i>backend</i>
i<>lemleri taraf<61>ndan kullan<61>lan <i>shared memory buffers</i> say<61>lar<61>n<EFBFBD> artt<74>rabilirsiniz.
E<>er bu parametreyi <20>ok y<>ksek tutarsan<61>z, <20>ekirde<64>inizin <i>shared memory</i>
b<>lgesindeki limiti a<>ma olas<61>l<EFBFBD><6C><EFBFBD>n<EFBFBD>z y<>z<EFBFBD>nden postmaster ba<62>layamayabilir. Her bir
tampon (<i>buffer</i>) 8K'd<>r. <20>ntan<61>ml<6D> say<61> ise 64 tampondur.</p>
<p>Ayn<EFBFBD> <20>ekilde, backend'in <code>-S</code> se<73>ene<6E>ini ge<67>ici s<>ralamalar i<>in
<i>backend</i> s<>re<72>leri taraf<61>ndan kullan<61>lacak haf<61>zay<61> artt<74>rmak amac<61>yla
kullanabilirsiniz. <code>-S</code> se<73>ene<6E>i kilobayt cinsinden de<64>er al<61>r ve <20>n
tan<61>ml<6D> de<64>eri 512'dir (512 K)</p>
<p>Tablolardaki veriyi bir <i>index</i>'e e<>lemek amac<61>yla gruplama i<>in
<code>CLUSTER</code> komutunu kullanabilirsiniz. Ayr<79>nt<6E>l<EFBFBD> bilgi i<>in
<code>CLUSTER</code> komutunun yard<72>m sayfas<61>na bakabilirsiniz.</p>
<h4><a name="3.7">3.7</a>) Hangi hata ay<61>klama <20>zellikleri bulunmaktad<61>r?</h4>
<p>PostgreSQL, hata ay<61>klama amac<61>yla kullan<61>labilecek durum bilgisi
rapor eden <20>e<EFBFBD>itli <20>zeliklere sahiptir.</p>
<p><EFBFBD>ncelikle, <i>configure</i> beti<74>ini <code>--enable-cassert</code> se<73>ene<6E>iyle
<09>al<61><6C>t<EFBFBD>r<EFBFBD>rsan<61>z, bir <20>ok <code>assert() backend</code> cal<61><6C>mas<61>n<EFBFBD> g<>zlemler ve
beklenmeyen bir durumda program<61> durdurur.</p>
<p>Postmaster ve postgres <20>e<EFBFBD>itli hata ay<61>klama se<73>eneklerine sahiptir. <20>ncelikle,
postmaster'<27> ba<62>latt<74><74><EFBFBD>n<EFBFBD>zda, standart <20><>kt<6B>y<EFBFBD> ve hatalar<61> bir log dosyas<61>na
y<>nlendirdi<64>inize emin olun:</p>
<pre>cd /usr/local/pgsql<br>./bin/postmaster >server.log 2>&amp;1 &amp;</pre>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<p>Bu i<>lem PostgreSQL ana dizinine <code>server.log</code> dosyas<61> yerle<6C>tirecektir.
Bu dosya sunucunun ya<79>ad<61><64><EFBFBD> sorunlar ya da hatalar hakk<6B>nda yararl<72> bilgiler i<>erir.
<code>-d</code> se<73>ene<6E>i, hata ay<61>klama seviyesini belirten bir rakam ile kullan<61>l<EFBFBD>r.
Y<>ksek hata ay<61>klama seviyelerinin b<>y<EFBFBD>k log dosyalar<61> olu<6C>turaca<63><61>n<EFBFBD> unutmay<61>n<EFBFBD>z.</p>
<p>E<EFBFBD>er postmaster <20>al<61><6C>m<EFBFBD>yorsa, <code>postgres backend</code>'ini komut sat<61>r<EFBFBD>ndan
<09>al<61><6C>t<EFBFBD>rabilir ve SQL ifadenizi direk olarak yazabilirsiniz. Bu sadece hata ay<61>klama
amac<61>yla <20>nerilir. Burada, noktal<61> virg<72>l<EFBFBD>n de<64>il de yeni bir sat<61>r<EFBFBD>n sorguyu
sonland<6E>rd<72><64><EFBFBD>n<EFBFBD> unutmay<61>n<EFBFBD>z. E<>er hata ay<61>klama sembolleri ile derlediyseniz,
ne oldu<64>unu g<>rmek i<>in bir hata ay<61>klay<61>c<EFBFBD> kullanabilirsiniz. <i>backend</i>
postmaster'dan ba<62>lat<61>lmad<61><64><EFBFBD>ndan, e<>de<64>er bir ortamda <20>al<61><6C>mamaktad<61>r ve
<i>locking/backend</i> etkile<6C>im sorunlar<61> artabilir.</p>
<p>E<EFBFBD>er postmaster <20>al<61><6C><EFBFBD>yorsa, bir pencerede psql'i <20>al<61><6C>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n ve psql taraf<61>ndan
kullan<61>lan postgres s<>recinin s<>re<72> numaras<61>n<EFBFBD> (<code>PID</code>) bulun. Postgres
s<>reci ile ili<6C>kilendirmek i<>in bir hata ay<61>klar<61>c<EFBFBD> kullan<61>n. Sorgular<61> psql arac<61>l<EFBFBD><6C><EFBFBD>
ile <20>al<61><6C>t<EFBFBD>rabilirsiniz. E<>er postgres ba<62>lang<6E>c<EFBFBD>nda hata ay<61>klamak istiyorsan<61>z,
<code>PGOPTIONS="-W n"</code> se<73>ene<6E>ini ayarlayabilir ve psql'i ba<62>latabilirsiniz.
Bu i<>lem, ba<62>lang<6E>c<EFBFBD>n <code>n</code> saniye kadar gecikmesini sa<73>layacakt<6B>r; b<>ylece
hata ay<61>klay<61>c<EFBFBD>y<EFBFBD> s<>rece ili<6C>kilendirdikten sonra ba<62>lang<6E><67> s<>recinin devam etmesini
sa<73>layabilirsiniz.</p>
<p>postgres program<61> hata ay<61>klama ve ba<62>ar<61>m <20>l<EFBFBD><6C>mleri i<>in <code>-s</code>,
<code>-A</code> ve <code>-t</code> se<73>eneklerine sahiptir.</p>
<h4><a name="3.8">3.8</a>) Ba<42>lanmaya <20>al<61><6C><EFBFBD>rken, neden "<i>Sorry, too many
clients</i>" hatas<61>n<EFBFBD> al<61>yorum?</h4>
<p>Postmaster'<27>n e<>zamanl<6E> olarak ba<62>latabilece<63>i <i>backend</i> s<>re<72>leri
s<>n<EFBFBD>rlar<61>n<EFBFBD> artt<74>rman<61>z gerekmektedir.</p>
<p><EFBFBD>n tan<61>ml<6D> de<64>er 32 s<>re<72>tir. Bunu, postmaster'<27> uygun <code>-N</code>
de<64>eri ile ya da <code>postgresql.conf</code> dosyas<61>n<EFBFBD> d<>zenleyerek yeniden
ba<62>latmakla artt<74>rabilirsiniz.</p>
<p>E<EFBFBD>er <code>-N</code> de<64>erini 32'den b<>y<EFBFBD>k yapacaksan<61>z, ayn<79> zamanda
<code>-B</code> de<64>erini de de<64>i<EFBFBD>tirmeniz gerekti<74>ini unutmay<61>n. <code>-B</code>,
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<code>-N</code>'nin en az 2 kat<61> kadar olmal<61>d<EFBFBD>r; daha iyi ba<62>ar<61>m i<>in bu say<61>y<EFBFBD> daha
da artt<74>rmal<61>s<EFBFBD>n<EFBFBD>z. Y<>ksek say<61>daki <i>backend</i> s<>re<72>leri i<>in, <20>e<EFBFBD>itli <20>ekirdek
yap<61>land<6E>rma parametrelerini artt<74>rman<61>z gerekecektir. Yap<61>lmas<61> gerekenler,
<code>SHMMAX</code>, <code>SEMMNS</code>, <code>SEMMNI</code>, <code>NPROC</code>,
<code>MAXUPRC</code> ve a<><61>labilecek dosyalar<61>n maksimum say<61>s<EFBFBD> olan <code>NFILE</code>
ve <code>NINODE</code> de<64>erlerini kar<61><72>t<EFBFBD>rmakt<6B>r. Bunun nedeni, PostgreSQL'in izin
verilen <i>backend</i> s<>re<72>lerinin say<61>s<EFBFBD> <20>zerinde bir s<>n<EFBFBD>r<EFBFBD> olmas<61>d<EFBFBD>r. B<>ylelikle
sistem kaynaklar<61>n<EFBFBD>n d<><64><EFBFBD>na <20><>k<EFBFBD>lmayacakt<6B>r.</p>
<p>PostgreSQL'in 6.5 s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD>ne kadar, en fazla <i>backend</i> say<61>s<EFBFBD> 64 idi ve bunu
de<64>i<EFBFBD>tirmek i<>in <code>include/storage/sinvaladt.h</code> dosyas<61> i<>indeki
<code>MaxBAckendid</code> sabitini de<64>i<EFBFBD>tirdek sonra yaz<61>l<EFBFBD>m<EFBFBD> yeniden
derlemek gerekiyordu.</p>
<h4><a name="3.9">3.9</a>) <code>pgsql_tmp</code> dizinin i<>indeki dosyalar nelerdir?</h4>
<p>Sorgu <20>al<61>st<73>r<EFBFBD>c<EFBFBD> (<i>query executer</i>) taraf<61>ndan yarat<61>lan ge<67>ici dosyalard<72>r.
<09>rnegin, bir s<>ralama <code>ORDER BY</code> ile yap<61>lacaksa ve s<>ralama
<code>backend</code>'in <code>-s</code> parametresinin izin verdi<64>inden daha
fazla alana gereksinim duyuyorsa, ekstra veriyi tutmak i<>in ge<67>ici dosyalar yarat<61>l<EFBFBD>r.</p>
<p>Ge<EFBFBD>ici dosyalar, e<>er s<>ralama s<>ras<61>nda <i>backend</i> g<><67>mezse otomatik olarak
silinecektir. E<>er <20>al<61><6C>an durumda bir <i>backend</i>'iniz yoksa,
<code>pg_tempNNN.NN</code> dosyalar<61>n<EFBFBD> silmeniz g<>venlidir.</p>
<h4><a name="3.10">3.10</a>) PostgreSQL s<>r<EFBFBD>mlerini y<>kseltmek i<>in neden bir
dump/reload i<>lemi ger<65>ekle<6C>tirmek zorunday<61>m?</h4>
<p>PostgreSQL tak<61>m<EFBFBD> ara s<>r<EFBFBD>mlerde sadece k<><6B><EFBFBD>k de<64>i<EFBFBD>iklikler yapmaktad<61>r;
bu y<>zden 7.2 s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD>nden 7.2.1'e y<>kseltmek <i>dump/restore</i> i<>lemi
gerekmemektedir. Ancak, esas s<>r<EFBFBD>mlerde (<28>rnek: 7.2'den 7.3'e) <20>o<EFBFBD>unlukla sistem
tablolar<61>n<EFBFBD>n ve veri dosyalar<61>n<EFBFBD>n i<> yap<61>s<EFBFBD> de<64>i<EFBFBD>tirilir. Bu de<64>i<EFBFBD>iklikler <20>o<EFBFBD>unlukla
karma<6D><61>kt<6B>r; dolay<61>s<EFBFBD>yla veri dosyalar<61>n<EFBFBD>n geriye d<>n<EFBFBD>k uyumlulu<6C>u i<>lemlerini
yapm<70>yoruz. <i>Dump</i> i<>lemi, veriyi genel bi<62>imde alaca<63><61>ndan yeniden y<>kleme
esnas<61>nda veri, yeni i<> bi<62>ime uygun <20>ekilde yerle<6C>tirilecektir.</p>
<p>Disk bi<62>iminin de<64>i<EFBFBD>medi<64>i s<>r<EFBFBD>mlerde, <code>pg_upgrade</code> beti<74>i g<>ncellemenin
bir <i>dump/restore</i> gerektirmeden yap<61>lmas<61>n<EFBFBD> sa<73>layacakt<6B>r. <i>pg_upgrade</i>
beti<74>inin o s<>r<EFBFBD>m i<>in bulunup bulunmad<61><64><EFBFBD>n<EFBFBD> s<>r<EFBFBD>m notlar<61> i<>inde bulabilirsiniz.</p>
2004-07-29 16:30:32 +00:00
<h4><a name="3.11">3.11</a>) Nas<61>l bir donan<61>m kullanmal<61>y<EFBFBD>m? </h4>
<p> PC donan<61>m<EFBFBD> tamamen uyumlu oldu<64>u i<>in, insanlar t<>m PC donan<61>mlar<61>n<EFBFBD>n ayn<79> kalitede oldu<64>unu
d<><64><EFBFBD>n<EFBFBD>rler. Oysa b<>yle de<64>ildir. ECC RAM, SCSI ve kaliteli anakartlar daha ucuz donan<61>mlara g<>re daha
<09>ok g<>venilirlerdir ve ba<62>ar<61>mlar<61> daha y<>ksektir. PostgreSQL hemen hemen t<>m donan<61>mda
<09>al<61><6C>abilmektedir, ancak g<>venilirlik ve ba<62>ar<61>m <20>nemli ise donan<61>m se<73>eneklerini <20>ok iyi ara<72>t<EFBFBD>rmak
gereklidir. E-posta listelerimi donan<61>mlarla ilgili sorular ve de ticaret i<>in kullan<61>labilir.</p>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<hr>
<h2 align="center"><EFBFBD><EFBFBD>letimsel Sorular</h2>
<h4><a name="4.1">4.1</a>) <i>Binary cursor</i> ve <i>normal cursor</i>
aras<61>ndaki fark nedir?</h4>
<p><code>DECLARE</code> yard<72>m sayfas<61>na bak<61>n<EFBFBD>z.</p>
<h4><a name="4.2">4.2</a>) Sorgunun sadece ilk birka<6B> sat<61>r<EFBFBD>n<EFBFBD>
nas<61>l <code>SELECT</code> edebilirim?</h4>
<p><code>FETCH</code> yard<72>m sayfas<61>na bak<61>n<EFBFBD>z, ya da <code>SELECT</code> ...
<code>LIMIT</code> ... kullan<61>n<EFBFBD>z.</p>
<p><EFBFBD>lk birka<6B> sat<61>r<EFBFBD> almak isteseniz bile, t<>m sorgu de<64>erlendirilmek durumunda kal<61>nabilir. ORDER
BY i<>eren bir sorgu d<><64><EFBFBD>n<EFBFBD>n. E<>er ORDER BY i<>e e<>le<6C>en bir index varsa, PostgreSQL istenen ilk birka<6B>
sat<61>r<EFBFBD> i<>leyebilir, ya da t<>m sorgu istenen sat<61>rlar <20>retilene kadar i<>lenebilir. </p>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<h4><a name="4.3">4.3</a>) psql'in i<>inde g<>rd<72>g<EFBFBD>m tablolar<61>n ya da di<64>er
<09>eylerin listesini nas<61>l alabilirim?</h4>
<p><code>pgsql/src/bin/psql/describe.c</code> i<>indeki psql kaynak kodunu
okuyabilirsiniz. Bu kod, psql'in <code>\</code> ile ba<62>layan komutlar<61>n<EFBFBD>n
<09><>kt<6B>s<EFBFBD>n<EFBFBD> olusturan SQL komutlar<61>n<EFBFBD> i<>erir. Ayn<79> zamanda, psql'i <code>-E</code>
se<73>ene<6E>i ile ba<62>lat<61>p, verdi<64>iniz komutlar<61> <20>al<61><6C>t<EFBFBD>rmak i<>in yapt<70><74><EFBFBD>
sorgular<61>n <20><>kt<6B>lar<61>n<EFBFBD> g<>rebilirsiniz.</p>
<h4><a name="4.4">4.4</a>) Bir tablodan bir kolonu nas<61>l kald<6C>rabilirim?</h4>
<p>Bu <20>zellik (<code>ALTER TABLE DROP COLUMN</code>) 7.3 s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD> ile gelmi<6D>tir.
Eski s<>r<EFBFBD>mlerde a<>a<EFBFBD><61>dakileri uygulamal<61>s<EFBFBD>n<EFBFBD>z: </p>
<pre>
2003-07-31 04:41:56 +00:00
BEGIN;
LOCK TABLE old_table;
SELECT ... -- select all columns but the one you want to remove
INTO TABLE new_table
FROM old_table;
DROP TABLE old_table;
ALTER TABLE new_table RENAME TO old_table;
COMMIT;
2004-03-02 15:46:22 +00:00
</pre>
<h4><a name="4.5">4.5</a>) Bir sat<61>r, tablo ve veritaban<61> i<>in en
fazla b<>y<EFBFBD>kl<6B>k nedir?</h4>
<p>S<EFBFBD>n<EFBFBD>rlar:</p>
<p>Veritaban<EFBFBD> i<>in en fazla b<>y<EFBFBD>kl<6B>k nedir?<br>S<EFBFBD>n<EFBFBD>rs<EFBFBD>z (32 TB'l<>k veritaban<61> bulunmaktad<61>r)<br><br>
Bir tablo i<>in en fazla b<>y<EFBFBD>kl<6B>k nedir?<br>32 TB<br><br>
Bir sat<61>r i<>in en fazla b<>y<EFBFBD>kl<6B>k nedir?<br>1.6 TB<br><br>
Bir alan i<>in en fazla b<>y<EFBFBD>kl<6B>k nedir?<br>1 GB<br><br>
Tabloda en fazla sat<61>r say<61>s<EFBFBD> ka<6B>t<EFBFBD>r?<br>S<EFBFBD>n<EFBFBD>rs<EFBFBD>z<br><br>
Bir tabloda olabilecek en fazla kolon say<61>s<EFBFBD> ka<6B>t<EFBFBD>r?<br>Kolon tiplerine ba<62>l<EFBFBD> olarak 250-1600<br><br>
Bir tabloda olabilecek en fazla <i>index</i> say<61>s<EFBFBD> ka<6B>t<EFBFBD>r?<br>S<EFBFBD>n<EFBFBD>rs<EFBFBD>z</p>
<p>Tabii ki bunlar asl<73>nda s<>n<EFBFBD>rs<72>z degildir. Burada belirtilen s<>n<EFBFBD>rlar, fiziksel
s<>n<EFBFBD>rlar<61>n haricindeki s<>n<EFBFBD>rlard<72>r. Bo<42> disk alan<61>, haf<61>za/takas alan<61> na ba<62>l<EFBFBD>
s<>n<EFBFBD>rlamalar vard<72>r. Ba<42>ar<61>m, s<>n<EFBFBD>r de<64>erlere yakla<6C>t<EFBFBD>k<EFBFBD>a, ya da de<64>erler <20>ok b<>y<EFBFBD>k
oldu<64>unda d<><64>ebilir.</p>
<p>Bir tablo i<>in b<>y<EFBFBD>kl<6B>k s<>n<EFBFBD>r<EFBFBD> olan 32 TB, i<>letim sisteminin b<>y<EFBFBD>k dosya deste<74>i olup
olmamas<61>ndan ba<62><61>ms<6D>zd<7A>r. B<>y<EFBFBD>k tablolar, 1 GB'lik dosyalarda sakland<6E><64><EFBFBD> i<>in, dosya
sistemi s<>n<EFBFBD>rlar<61>nin bir <20>nemi yoktur.</p>
<p>Tablo ve kolon say<61>s<EFBFBD> b<>y<EFBFBD>kl<6B>kleri, <20>n tan<61>ml<6D> blok b<>y<EFBFBD>kl<6B><6C><EFBFBD> 32k ya <20><>kar<61>larak
artt<74>r<EFBFBD>labilir.</p>
<h4><a name="4.6">4.6</a>) Tipik bir metin dosyas<61>ndaki veriyi saklamak i<>in ne
kadar disk alan<61> gereklidir?</h4>
<p>Bir PostgreSQL veritaban<61>, veriyi "<i>flat</i>" metin dosyas<61>nda saklamak i<>in
gereken alan<61>n 5 kat fazla disk alan<61>na gereksinim duyabilir.</p>
<p>Her sat<61>r<EFBFBD>nda bir tamsay<61> ve metin (<i>text</i>) i<>eren, 100.000 sat<61>rl<72>k bir
dosya d<><64><EFBFBD>n<EFBFBD>n. Her sat<61>r<EFBFBD>n ortalama 20 byte oldu<64>unu farzedelim. Metin dosyas<61>
2.8 MB olacakt<6B>r. Bu veriyi tutan PostgreSQL veritaban<61>
yakla<6C><61>k 6.4 MB yer kaplayacakt<6B>r.</p>
<pre>
36 byte: Her bir sat<61>r ba<62>l<EFBFBD><6C><EFBFBD> (yakla<6C><61>k)
+ 24 byte: Bir tamsay<61> (int) alan<61> ve bir metin (text) alan<61>
+ 4 byte: Sayfada tuple a pointer
----------------------------------------
64 byte -> kay<61>t ba<62><61>na</pre>
<p>PostgreSQL'de veri sayfas<61> (data page) b<>y<EFBFBD>kl<6B><6C><EFBFBD> 8192 byte (8k)d<>r, dolay<61>s<EFBFBD>yla:</p>
<pre>
8192 byte -> page ba<62><61>na
------------------------- = Her bir veritaban<61> <i>page</i>'<27> ba<62><61>na 128 sat<61>r (yakla<6C><61>k)
Sat<61>r ba<62><61>na 64 byte
100000 veri sat<61>r<EFBFBD>
-------------------- = 782 veritaban<61> sayfas<61>
128 sat<61>r</pre>
<p>782 veritaban<61> sayfas<61> <code>*</code> sayfa ba<62><61>na <code>8192 byte =
6,406,144 bytes (6.4 MB)</code></p>
<p><i>Index</i>'ler <20>ok fazla yere gereksinim duymazlar, ama <i>index</i>'lenmi<6D>
veriyi tutacaklar<61>ndan b<>y<EFBFBD>k olabilirler.</p>
<p><code>NULL</code> de<64>erler bitmapler i<>inde tutulur; dolay<61>s<EFBFBD>yla <20>ok az yer kaplarlar.</p>
<h4><a name="4.7">4.7</a>) Veritaban<61>nda hangi tablo ya da <i>index</i>'lerin
tan<61>mland<6E><64><EFBFBD>n<EFBFBD> nas<61>l g<>rebilirim?</h4>
<p>psql, bu t<>r bilgileri g<>stermek i<>in, <code>\</code> ile ba<62>layan bir <20>ok
komut sunmaktad<61>r. <code>\?</code> komutu ile bu komutlar<61> g<>rebilirsiniz. Ayr<79>ca,
bunlar<61> a<><61>klayan ve <code>pg_</code> ile ba<62>layan <20>ok say<61>da sistem tablosu
bulunmaktad<61>r. Ayn<79> zamanda, <code>psql -l</code> ile t<>m veritabanlar<61>n<EFBFBD>
listeyelebirsiniz.</p>
<p>Ayr<EFBFBD>ca, <code>pgsql/src/tutorial/syscat.source</code> kodunu inceleyebilirsiniz.
Bu dosya, veritaban<61> sistem dosyalar<61>ndan bilgiyi almak i<>in gereksinim duyulan
bir <20>ok <code>SELECT</code>'leri g<>sterir.</p>
<h4><a name="4.8">4.8</a>) Sorgular<61>m cok yava<76>, ya da <i>index</i>'lerimi
kullanm<6E>yorlar. Neden?</h4>
<p>Indexler her sorgu taraf<61>ndan otomatik olarak kullan<61>lmazlar. Indexler e<>er bir
tablonun b<>y<EFBFBD>kl<6B><6C><EFBFBD> minimum bir b<>y<EFBFBD>kl<6B>kten fazla ise ve sorgu tablodaki sat<61>rlar<61>n sadece k<><6B><EFBFBD>k bir
y<>zdesini se<73>iyorsa kullan<61>l<EFBFBD>r. Bunun nedeni, index eri<72>iminin neden oldu<64>u raslansal disk eri<72>imi
nin diskin ya da tablonun s<>ral<61> okunmas<61>ndan daha yavas olabilmesidir.</p>
<p>Bir index'in kullan<61>l<EFBFBD>p kullan<61>lmayaca<63><61>n<EFBFBD> belirlemek i<>in, PostgreSQL tablo hakk<6B>ndaki
istatistiklere gereksinmesi vard<72>r. Bu istatistikler, <small>VACUUM ANALYZE</small> kullan<61>larak
toplan<61>rlar. Optimizer, istatistikleri kullanarak, tabloda ka<6B> sat<61>r oldu<64>unu ve bilir ve indexin
kullan<61>l<EFBFBD>p kullan<61>lmayaca<63><61>na daha iyi karar verir. Istatistikler, ayn<79> zamanda en uygun join
s<>ras<61>n<EFBFBD> ve y<>ntemini belirlemekte <20>ok <20>nemlidir. <20>statistik toplanmas<61>, tablo i<>erikleri
de<64>i<EFBFBD>tik<69>e periyodik olarak yap<61>lmal<61>d<EFBFBD>r.</p>
2003-07-31 04:41:56 +00:00
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<p>Indexler normalde <small>ORDER BY</small> sorgular<61> ya da join i<>lemlerini ger<65>ekle<6C>tirmek i<>in
kullan<61>lmazlar. A<><41>k bir s<>ralamay<61> takip eden s<>ral<61> bir arama (sequential scan), b<>y<EFBFBD>k bir tabloda index
aramas<61> yapmaktan genelde daha h<>zl<7A>d<EFBFBD>r.</p>
2003-07-31 04:41:56 +00:00
2004-03-02 15:46:22 +00:00
Ancak, <small>ORDER BY</small> ile birle<6C>mi<6D> <small>LIMIT</small>
genellikle bir index kullanacakt<6B>r; <20><>nk<6E> tablonun sadece belirli bir miktar<61> d<>nd<6E>r<EFBFBD>lecektir.
Asl<73>nda, MAX() ve MIN() fonksiyonlar<61>n<EFBFBD>n index kullanmamalar<61>ndan dolay<61>, bu gibi de<64>erleri ORDER BY ve LIMIT
kullanarak da almak olas<61>d<EFBFBD>r:
<pre>
2003-07-31 04:41:56 +00:00
SELECT col
FROM tab
ORDER BY col [ DESC ]
LIMIT 1;
2004-03-02 15:46:22 +00:00
</pre>
<p>E<EFBFBD>er optimizer'<27>n s<>ral<61> arama yapmas<61>n<EFBFBD>n yanl<6E><6C> oldu<64>una inan<61>yorsan<61>z, <code>SET enable_seqscan TO
'off'</code> kullan<61>n ve index kullanan aramalar<61>n hala daha h<>zl<7A> olup olmad<61><64><EFBFBD>n<EFBFBD> g<>r<EFBFBD>n.</p>
<p><code>LIKE</code> ya da <code>~</code> gibi operat<61>rler kullan<61>yorsan<61>z,
<i>index</i>'ler sadece a<>a<EFBFBD><61>daki ko<6B>ullarda kullan<61>labilir:</p>
<ul>
<li>Arama dizininin ba<62><61>, dizinin ba<62><61> ile ba<62>lanmal<61>d<EFBFBD>r. Yani,
<ul><li><code>LIKE</code> sorgular<61> <code>%</code> ile ba<62>lamamal<61>d<EFBFBD>r.</li>
<li>D<EFBFBD>zenli ifade sorgular<61> <code>^</code> i<>e ba<62>lamamal<61>d<EFBFBD>r.</li></ul></li>
<li>Arama metni bir karakter s<>n<EFBFBD>f<EFBFBD> ile ba<62>layamaz. <20>rnek: <code>[a-e]</code></li>
<li><code>ILIKE</code> ve <code>~*</code> gibi b<>y<EFBFBD>k/k<><6B><EFBFBD>k harfe duyars<72>z
aramalar <i>index</i>'lerden yararlanmazlar. Onun yerine, b<>l<EFBFBD>m 4.12'de anlat<61>lan
fonksiyonel <i>index</i>'leri kullanabilirsiniz.</li>
<li><i>initdb</i> s<>ras<61>nda <20>ntan<61>ml<6D> <i>C locale</i>'i kullan<61>lmal<61>d<EFBFBD>r.</li>
</ul>
<h4><a name="4.9">4.9</a>) <i>query-optimizer</i>'<27>n sorgular<61>m<EFBFBD> nas<61>l
de<64>erlendirdi<64>ini, i<>leme soktu<74>unu nas<61>l g<>rebilirim?</h4>
<p><code>EXPLAIN</code> yard<72>m sayfas<61>na bak<61>n<EFBFBD>z.</p>
<h4><a name="4.10">4.10</a>) <i>R-tree index</i> nedir?</h4>
<p>R-tree index, uzaysal (spatial) verileri indexlemek i<>in kullan<61>l<EFBFBD>r. Bir hash
index, dizi aramalar<61>nda (range search) kullan<61>lamaz. B-tree index dizi aramalar<61>nda sadece tek
boyutlu <20>al<61><6C>maktad<61>r. R-tree, <20>ok boyutlu veriyi destekler. <20>rne<6E>in, e<>er bir R-tree index point
veri tipi <20>zerinde in<69>a edililebilirse, sistem "select all points within a bounding rectangle"
gibi sorgulara daha verimli yan<61>tlar verecektir.</p>
<p>Orijinal R-tree tasar<61>m<EFBFBD>n<EFBFBD> a<><61>klayan belge:</p>
<p>Guttman, A. "R-trees: A Dynamic Index Structure for Spatial Searching."
Proceedings of the 1984 ACM SIGMOD Int'l Conf on Mgmt of Data, 45-57.</p>
<p>Bu belgeyi, Stonebraker'<27>n "Readings in Database Systems" kitab<61>nda bulabilirsiniz.</p>
<p>G<EFBFBD>m<EFBFBD>l<EFBFBD> R-tree indexleri poligon ve boxlar<61> kullanabilir. Teorik olarak,
R-tree indexlerin <20>zelliklerini geni<6E>letmek bir miktar <20>aba gerektirir ve bunun nas<61>l
yap<61>laca<63><61>na dair bir belgemiz hen<65>z bulunmamaktad<61>r.</p>
<h4><a name="4.11">4.11</a>) <i>Genetic Query Optimizer</i> nedir?</h4>
<p><i>GEQO</i> mod<6F>l<EFBFBD>, <i>Genetic Algorithm(GA)</i> kullan<61>larak tablolar
birle<6C>tirildi<64>inde sorgu optimizasyonunu h<>zland<6E>r<EFBFBD>r. </p>
<h4><a name="4.12">4.12</a>) D<>zenli ifade (<i>Regular Expression</i>) aramalar<61>n<EFBFBD>
ve b<>y<EFBFBD>k/k<><6B><EFBFBD>k harfe duyars<72>z aramalar<61> nas<61>l yapabilirim?
Bu b<>y<EFBFBD>k(k<><6B><EFBFBD>k harfe duyarl<72> aramalar i<>in <i>index</i>'i nas<61>l kullanabilirim?</h4>
<p><code>~</code> operat<61>r<EFBFBD> d<>zenli ifade e<>le<6C>mesi ve <code>~*</code> b<>y<EFBFBD>k/k<><6B><EFBFBD>k
harfe duyars<72>z d<>zenli ifade e<>le<6C>mesi yapar. B<>y<EFBFBD>k/k<><6B><EFBFBD>k harfe duyarl<72> olan
<code>LIKE</code>'<27>n b<>y<EFBFBD>k/k<><6B><EFBFBD>k harfe duyars<72>z olan bi<62>imi <code>ILIKE</code>'t<>r
ve PostgreSQL 7.1 s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD> ile birlikte gelmi<6D>tir.</p>
<p>B<EFBFBD>y<EFBFBD>k-k<><6B><EFBFBD>k harfe duyars<72>z e<>itlik kar<61><72>la<6C>t<EFBFBD>rmalar<61> a<>a<EFBFBD><61>daki gibi ifade edilir:</p>
<pre>
SELECT *
FROM tab
WHERE lower(col) = 'abc'
</pre>
<p>Bu standart bir <i>index</i> yaratmayacakt<6B>r. Ancak e<>er fonksiyonel bir
<i>index</i> yarat<61>rsan<61>z; o kullan<61>lacakt<6B>r:</p>
<pre>CREATE INDEX tabindex on tab (lower(col));</pre>
<h4><a name="4.13">4.13</a>) Bir sorguda, bir alanin "<code>NULL</code>" oldu<64>unu
nas<61>l ortaya <20><>karabilirim?</h4>
<p>Kolonu, <code>IS NULL</code> ve <code>IS NOT NULL</code> ile test edebilirsiniz.</p>
<h4><a name="4.14">4.14</a>) <20>esitli karakter tipleri aras<61>ndaki farklar nelerdir?</h4>
<pre>
Veri Tipi <20><> Ad<41> Not
2003-07-31 04:41:56 +00:00
--------------------------------------------------
2004-03-02 15:46:22 +00:00
VARCHAR(n) varchar boyut en b<>y<EFBFBD>k uzunlu<6C>u verir; sadece verilen kadar veri tutulur.
CHAR(n) bpchar belirtilen uzunlu<6C>a kadar sonuna bo<62>luk eklenir.
TEXT text uzunlukta herhangi bir <20>st s<>n<EFBFBD>r yoktur.
BYTEA bytea variable-length byte array (null-byte safe)
"char" char bir karakter
</pre>
<p><EFBFBD><EFBFBD> adlar<61> (<i>internal name</i>) sistem kataloglar<61>n<EFBFBD> ve
baz<61> hata mesajlar<61>n<EFBFBD> incelerken g<>receksiniz.</p>
<p><EFBFBD>lk d<>rt veri tipi "<i>varlena</i>" tipidir (yani, diskteki ilk 4 bayt uzunluktur;
devam<61> da veridir.) Dolay<61>s<EFBFBD>yla, kullan<61>lan ger<65>ek alan, belirtilen alandan biraz
daha b<>y<EFBFBD>kt<6B>r. Ancak, bu veri tipleri, s<>k<EFBFBD><6B>t<EFBFBD>r<EFBFBD>lmaya tabi tutulabilir; dolay<61>s<EFBFBD>yla
disk alan<61> beklenilenden k<><6B><EFBFBD>k olabilir. <code>VARCHAR(<i>n</i>)</code> b<>y<EFBFBD>kl<6B><6C><EFBFBD>
artabilen ama en b<>y<EFBFBD>k uzunlu<6C>u s<>n<EFBFBD>rl<72> olan verileri saklamak i<>in en uygun y<>ntemdir.
<code>TEXT</code>, 1 GB b<>y<EFBFBD>kl<6B><6C>e kadar olan verileri tutmak i<>in kullan<61>l<EFBFBD>r.</p>
<p><code>CHAR(<i>n</i>)</code>, ayn<79> uzunluktaki dizilerin saklanmas<61> i<>in kullan<61>m<EFBFBD>r.
<code>CHAR(<i>n</i>)</code> belirtilen uzunlu<6C>a kadar bo<62>luk ile doldurur; ancak
<code>VARCHAR(<i>n</i>)</code> sadece verilen karakterleri saklar. <code>BYTEA</code>
binary veri saklamak i<>indir; ayr<79>ca "<code>NULL</code>" bayt i<>eren de<64>erleri de saklar.
Burada anlat<61>lan <20><> veri tipi de benzer ba<62>ar<61>m karakteristiklere sahiptir.</p>
<h4><a name="4.15.1">4.15.1</a>) Nas<61>l <i>serial</i>/otomatik artan
(<i>auto-incrementing</i>) bir alan yaratabilirim?</h4>
<p>PostgreSQL'de <code>SERIAL</code> veri tipi vard<72>r. Bu veri tipi bir
<i>sequence</i> ve kolon <20>zerinde bir <i>index</i> yarat<61>r.</p>
<p><EFBFBD>rnek, a<>a<EFBFBD><61>daki sorgu:</p>
<pre>
CREATE TABLE person (
id SERIAL,
name TEXT
);
</pre>
<p>buna <20>evrilir:</p>
<pre>
CREATE SEQUENCE person_id_seq;
CREATE TABLE person (
id INT4 NOT NULL DEFAULT nextval('person_id_seq'),
name TEXT
);
CREATE UNIQUE INDEX person_id_key ON person ( id );
</pre>
<p><i>Sequenceler</i> hakk<6B>nda daha fazla bilgi i<>in <i>create_sequence</i>
2004-07-29 16:30:32 +00:00
yard<72>m sayfas<61>na bakabilirsiniz. Her sat<61>r<EFBFBD>n <code>OID</code> alan<61>n<EFBFBD> tekil bir say<61>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
olarak alabilirsiniz. Ancak, veritaban<61>n<EFBFBD>z<EFBFBD>n <i>dump</i>'<27>n<EFBFBD> al<61>p yeniden y<>klerseniz,
<code>OID</code> de<64>erlerini koruyabilmek i<>in <code>pg_dump</code>'<27>n <code>-o</code>
parametresini ya da "<code>COPY WITH OIDS</code>" se<73>ene<6E>ini kullanman<61>z gerekecektir.</p>
<h4><a name="4.15.2">4.15.2</a>) <code>SERIAL</code> giri<72>inin degerini nas<61>l alabilirim?</h4>
<p>Bir yakla<6C><61>m, sequence nesnesindeki SERIAL de<64>erini, veriyi girmeden <20>nce nextval() ile al<61>p,
ald<6C><64><EFBFBD>n<EFBFBD>z de<64>eri kendinizin girmesidir. 4.15.1'deki <20>rnek tabloyu kullanarak bir <20>rnek verelim:</p>
<pre>new_id = execute("SELECT nextval('person_id_seq')");<BR>
execute("INSERT INTO person (id, name) VALUES (new_id, 'Blaise Pascal')");</pre>
<P>Di<EFBFBD>er sorgular i<>in new_id'de yeni de<64>erin saklanmas<61> gerekir. Otomatik olarak yarat<61>lan SEQUENE nesnesinin ad<61>,
&lt;tablo ad<61>&gt;_&lt;serial kolonu ad<61>&gt;_seq <20>eklinde olacakt<6B>r (&lt; &gt; i<>aretleri olmadan).</p>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<p>Alternatif olarak, atanm<6E><6D> SERIAL de<64>erini, de<64>er girildikten sonra currval()
fonksiyonu ile alabilirsiniz:</p>
<pre>
execute("INSERT INTO person (name) VALUES ('Blaise Pascal')");
new_id = execute("SELECT currval('person_id_seq')");
</pre>
<p>Son olarak, <20>n tan<61>ml<6D> de<64>eri bulmak i<>in <code>INSERT</code> ifadesinden
d<>nen <code>OID</code> de<64>erini kullanabilirsiniz; ancak bu en az ta<74><61>nabilir
<09><>z<EFBFBD>m olacakt<6B>r. Perl'de, Edmund Mergl'in <i>DBD:Pg</i> m<>d<EFBFBD>l<EFBFBD> ile birlikte
<i>DBI</i> kullanarak, <code>OID</code> de<64>eri <code>$sth->execute()</code>
<09>al<61><6C>t<EFBFBD>r<EFBFBD>ld<6C>ktan sonra <code>$sth->(pg_oid_status)</code> ile al<61>nabilir.</p>
<h4><a name="4.15.3">4.15.3</a>) <code>currval()</code> ve <code>nextval()</code>
di<64>er kullan<61>c<EFBFBD>lara sorun yaratmaz m<>?</h4>
<p>Hay<EFBFBD>r. <code>curval()</code>, t<>m kullan<61>c<EFBFBD>lar de<64>il, backend
taraf<61>ndan atanan ge<67>erli de<64>eri d<>nd<6E>r<EFBFBD>r.</p>
<h4><a name="4.15.4">4.15.4</a>) Neden <i>sequence</i> say<61>lar<61> <i>transaction</i>
i<>leminin iptalinden sonra yeniden kullan<61>l<EFBFBD>yor? Neden <i>sequence/SERIAL</i>
kolonumdaki say<61>larda atlamalar oluyor?</h4>
<p>Uyumlulu<EFBFBD>u artt<74>rmak i<>in, <i>sequence</i> de<64>erleri <20>al<61><6C>an
<i>transaction</i>'lara gerekti<74>i <20>ekilde aktar<61>l<EFBFBD>r ve <i>transaction</i>
bitene kadar o de<64>er kilitlenmez. Bu, iptal edilen <i>transaction</i>
i<>lemleri nedeniyle bo<62>luklara neden olur.</p>
<h4><a name="4.16">4.16</a>) OID nedir? TID nedir?</h4>
<p>OIDler, tekil sat<61>r numaralar<61>na PostgreSQL'in yan<61>t<EFBFBD>d<EFBFBD>r. PostgreSQL'de yarat<61>lan
her say<61>, tekil bir OID al<61>r. initdb i<>lemi s<>ras<61>nda yarat<61>lan t<>m OID'ler 16384'ten k<><6B><EFBFBD>kt<6B>r
(backend/access/transam.h). Kullan<61>c<EFBFBD>lar taraf<61>ndan yarat<61>lan t<>m OID'ler bu say<61>ya e<>it ya da bu
say<61>dan b<>y<EFBFBD>kt<6B>r. Varsay<61>lan durumda, t<>m bu OIDler sadece bir tablo ya da veritaban<61>nda de<64>il, t<>m
PostgreSQL kurulumunda tekildir.</p>
<p> PostgreSQL OIDleri, tablolar aras<61>nda sat<61>rlar<61> ili<6C>kilendirmek i<>in kendi i<> tablolar<61>nda
kullan<61>r. Bu OIDler belirli kullan<61>c<EFBFBD> sat<61>rlar<61>n<EFBFBD> belirtmek i<>in kullanabilir ve join i<>lemlerinde
kullan<61>l<EFBFBD>r. OID de<64>erlerini saklamak i<>in OID kolon tipini kullanman<61>z <20>nerinir. Daha h<>zl<7A> bir
eri<72>im i<>in, OID alan<61>nda bir index yaratabilirsiniz.</p>
<p>OID'ler yeni sat<61>rlara, t<>m veritabanlar<61> taraf<61>nda kullan<61>lan ortak bir alandan atan<61>rlar. E<>er
OID'i ba<62>ka bir de<64>ere e<>itlemek isterseniz ya da tablonun bir kopyas<61>n<EFBFBD> orijinal OIDler ile
<09><>karmak isterseniz, bu m<>mk<6D>nd<6E>r:</p>
<pre>
CREATE TABLE new_table(old_oid oid, mycol int);
SELECT old_oid, mycol INTO new FROM old;
COPY new TO '/tmp/pgtable';
DELETE FROM new;
COPY new WITH OIDS FROM '/tmp/pgtable';
</pre>
<p>OIDler 4-bit tamsay<61> olarak saklan<61>rlar ve 4 milyarda overflow olacakt<6B>r. Kimse
bu say<61>ya ula<6C>t<EFBFBD><74><EFBFBD>na dair bir bilgi iletmedi ve bu s<>n<EFBFBD>r<EFBFBD> kimse bu s<>n<EFBFBD>ra ula<6C>madan kald<6C>raca<63><61>z.</p>
<p>TIDler, belirli fiziksel sat<61>rlar block ve offset de<64>erleri ile belirtmekte kullan<61>l<EFBFBD>r. TIDler,
sat<61>rlar de<64>i<EFBFBD>ti<74>inde ya da yeniden y<>klendi<64>inde de<64>i<EFBFBD>irler. Index girdileri taraf<61>ndan fiziksel
sat<61>rlar<61> g<>stermek i<>in kullan<61>l<EFBFBD>rlar.</p>
<h4><a name="4.17">4.17</a>) PostgreSQL'de kullan<61>lan baz<61>
terimlerin anlamlar<61> nelerdir?</h4>
<p>Kaynak kodun bir k<>sm<73> ve eski belgeler, daha geni<6E> kullan<61>m alan<61> olan terimleri
kullan<61>rlar. Bunlar<61>n baz<61>lar<61>:</p>
<ul><li>table, relation, class</li>
<li>row, record, tuple</li>
<li>column, field, attribute</li>
<li>retrieve, select</li>
<li>replace, update</li>
<li>append, insert</li>
<li>OID, serial value</li>
<li>portal, cursor</li>
<li>range variable, table name, table alias</li></ul>
<p>Genel veritaban<61> terimleri,
<i><a href="http://hea-www.harvard.edu/MST/simul/software/docs/pkgs/pgsql/glossary/glossary.html">http://hea-www.harvard.edu/MST/simul/software/docs/pkgs/pgsql/glossary/glossary.html</a></i>
adresinde bulunabilir.</p>
<h4><a name="4.18">4.18</a>) Neden "<i>ERROR: Memory exhausted in AllocSetAlloc()</i>"
hatas<61>n<EFBFBD> al<61>yorum?</h4>
<p>Sisteminizde sanal belle<6C>inizi t<>ketmi<6D> olabilirsiniz, ya da <20>ekirde<64>iniz
belli kaynaklar icin d<><64><EFBFBD>k bir s<>n<EFBFBD>ra sahip olabilir. <i>postmaster</i>'<27>
ba<62>latmadan <20>nce a<>a<EFBFBD><61>dakileri deneyebilirsiniz:</p>
<pre>
ulimit -d 262144
limit datasize 256m
</pre>
<p>Kabu<EFBFBD>unuza ba<62>l<EFBFBD> olarak, bunlardan sadece biri olumlu sonu<6E> verecektir, ama
bu i<>lem veri segment s<>n<EFBFBD>r<EFBFBD>n<EFBFBD>z<EFBFBD> artt<74>racak, ve belki de sorgunuzun tamamlanmas<61>n<EFBFBD>
sa<73>layacakt<6B>r. Bu komut, varolan i<>leme (<i>current process</i>) ve komut <20>al<61><6C>t<EFBFBD>r<EFBFBD>ld<6C>ktan
sonraki t<>m alt i<>lemlere uygulan<61>r. E<>er SQL istemcinizle, <i>backend</i>'in <20>ok
fazla veri d<>nd<6E>rmesi nedeniyle bir sorun ya<79><61>yorsan<61>z, bunu istemciyi ba<62>latmadan
<09>nce deneyiniz.</p>
<h4><a name="4.19">4.19</a>) Hangi PostgreSQL s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD>n<EFBFBD> <20>al<61><6C>t<EFBFBD>rd<72><64><EFBFBD>m<EFBFBD> nas<61>l g<>rebilirim?</h4>
<p>psql arabiriminde, <code>select version();</code> yaz<61>n<EFBFBD>z.</p>
<h4><a name="4.20">4.20</a>) Neden <i>large-object</i> i<>lemlerim, "<i>invalid large obj
descriptor</i>" hatas<61>n<EFBFBD> veriyor?</h4>
<p><i>Large object</i> i<>lemlerinizin u<>lar<61>na, yani <code>lo_open</code> ...
<code>lo_close</code> komutlar<61>n<EFBFBD>n <20>evresine, <code>BEGIN WORK</code> ve
<code>COMMIT</code> koyman<61>z gerekmektedir;</p>
2004-07-29 16:30:32 +00:00
<p><EFBFBD>u anda, PostgreSQL kurallar<61> large objectleri transaction commit edildi<64>inde kapatarak
uygulamaktad<61>r. Dolay<61>s<EFBFBD>yla handle ile yap<61>lacak ilk <20>ey <i>invalid large obj descriptor</i> hatas<61>
ile sonu<6E>lanacakt<6B>r.Dolay<61>s<EFBFBD>yla <20>al<61><6C>an kodunuz e<>er transaction kullanmazsan<61>z hata mesajlar<61>
<09>retecektir.</p>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<p>E<EFBFBD>er ODBC gibi bir istemci arabirimi kullan<61>yorsan<61>z, <i>auto-commit</i>'i
kapatman<61>z gerekebilir.</p>
<h4><a name="4.21">4.21</a>) <20>u andaki zaman<61> <20>ntan<61>ml<6D> de<64>er olarak
kabul eden <b>How do I create a column that will default to the current time?</b></h4>
<p>Alttakini kullanabilirsiniz:</p>
<pre>
CURRENT_TIMESTAMP:
CREATE TABLE test (x int, modtime timestamp DEFAULT CURRENT_TIMESTAMP );
</pre>
<h4><a name="4.22">4.22</a>) Neden <code>IN</code> kullanan <i>subquery</i>'lerim
<09>ok yavas?</h4>
<p>7.4 s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD>nden <20>nce, subqueryler. E<>er subquery sadece birka<6B> sat<61>r ve outer query bol
say<61>da sat<61>r d<>nd<6E>r<EFBFBD>yorsa, IN en h<>zl<7A>s<EFBFBD>d<EFBFBD>r. Sorgular<61> h<>zland<6E>rmak i<>in IN yerine EXISTS
kullan<61>n:</p>
<pre>
SELECT *
2003-07-31 04:41:56 +00:00
FROM tab
2004-03-02 15:46:22 +00:00
WHERE col1 IN (SELECT col2 FROM TAB2)
</pre>
<p>sorgusunu, a<>a<EFBFBD><61>daki ile de<64>i<EFBFBD>tirin:</p>
<pre>
SELECT *
2003-07-31 04:41:56 +00:00
FROM tab
2004-03-02 15:46:22 +00:00
WHERE EXISTS (SELECT col2 FROM TAB2 WHERE col1 = col2)
</pre>
<p>Bu i<>lemin h<>zl<7A> olmas<61> i<>in, subcol'un indexlenmi<6D> bir kolon olmas<61> gerekmektedir.</p>
<p>7.4 s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD> ve sonras<61>nda, IN asl<73>nda normal sorgularla ayn<79> karma<6D><61>k join tekniklerini kullan<61>r ve
EXISTS'e tercih edilir.</p>
<h4><a name="4.23">4.23</a>) <i>Outer join</i> i<>lemini nas<61>l yapabilirim?</h4>
<p>PostgreSQL outer joins islemlerini SQL standartlar<61>n<EFBFBD> kullanarak
ger<65>ekle<6C>tirmektedir. A<>a<EFBFBD><61>da 2 <20>rnek bulunmaktad<61>r:</p>
<pre>
SELECT *
FROM t1 LEFT OUTER JOIN t2 ON (t1.col = t2.col);
</pre>
<p>ya da</p>
<pre>
SELECT *
FROM t1 LEFT OUTER JOIN t2 ON (t1.col = t2.col);
</pre>
<p>Bu <20>zde<64> sorgular t1.col' i t2.col'ye <i>join</i> ederler ve ayn<79> zamanda t1'deki
<i>unjoined</i> sat<61>rlar<61> (t2'de e<>lenmemi<6D> olanlarla) d<>nd<6E>r<EFBFBD>rler. <code>RIGHT
JOIN t2</code>'nin <i>unjoined</i> sat<61>rlar<61>n<EFBFBD> ekleyecektir. Bir FULL join, e<>le<6C>mi<6D>
b<>t<EFBFBD>n sat<61>rlar<61> ve t1 ile t2'den t<>m ba<62>lanmam<61><6D> (<i>unjoined</i>) sat<61>rlar<61> al<61>r.
<code>OUTER</code> s<>zc<7A><63><EFBFBD> se<73>imseldir ve <code>LEFT</code>, <code>RIGHT</code> ve
<code>FULL</code> <i>join</i> i<>lemlerinde oldu<64>u kabul edilir. S<>radan <i>join</i>
i<>lemleri <code>INNER JOIN</code> olarak adland<6E>r<EFBFBD>l<EFBFBD>r.</p>
<p><EFBFBD>nceki s<>r<EFBFBD>mlerde, <code>OUTER JOIN</code>ler <code>UNION</code> ve <code>NOT IN</code>
kullan<61>larak sim<69>le edilebiliyordu. <20>rne<6E>in, tab1 ve tab2'yi birle<6C>tirirken, a<>a<EFBFBD><61>daki
sorgu iki tablonun d<><64>tan ba<62>lanmas<61>n<EFBFBD> sa<73>lar:</p>
<pre>
SELECT tab1.col1, tab2.col2
FROM tab1, tab2
WHERE tab1.col1 = tab2.col1
UNION ALL
SELECT tab1.col1, NULL
FROM tab1
WHERE tab1.col1 NOT IN (SELECT tab2.col1 FROM tab2)
ORDER BY col1
</pre>
<h4><a name="4.24">4.24</a>) Ayn<79> andan birden fazla veritaban<61>nda nas<61>l
i<>lem yapabilirim?</h4>
<p>Mevcut veritaban<61>n<EFBFBD>z d<><64><EFBFBD>ndaki ba<62>ka bir veritaban<61>n<EFBFBD>z<EFBFBD> sorgulaman<61>z<EFBFBD>n
bir yolu bulunmamaktad<61>r. Bunun nedeni, PostgreSQL'in veritaban<61>na <20>zel sistem
kataloglar<61> y<>klemesidir. Bu nedenle, cross-database bir sorgunun nas<61>l
davranaca<63><61>n<EFBFBD> kestirmek zordur.</p>
<p>contrib/dblink fonksiyon <20>a<EFBFBD>r<EFBFBD>lar<61>n<EFBFBD> kullanarak cross-database sorgulara
izin verir. Tabii ki, bir istemci de<64>i<EFBFBD>ik veritabanlar<61>na ayn<79> anda eri<72>im
sa<73>layabilir ve bilgiyi bu <20>ekilde birle<6C>tirebilir.</p>
<h4><a name="4.25">4.25</a>) Bir fonksiyondan nas<61>l <20>oklu sat<61>r ya da
kolon d<>nd<6E>rebilirim?</h4>
<p>7.3 s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD>nde, bir fonksiyondan kolayl<79>kla <20>oklu sat<61>r ya da s<>tun
d<>nd<6E>rebilirsiniz.
(<i><a href="http://techdocs.postgresql.org/guides/SetReturningFunctions">http://techdocs.postgresql.org/guides/SetReturningFunctions</a></i>)</p>
<h4><a name="4.26">4.26</a>) Neden Pl/PgSQL fonksiyonlar<61> i<>inden
g<>venli bir <20>ekilde tablo yaratma/kald<6C>rma i<>lemlerini yapam<61>yoruz?</h4>
<p>PL/PgSQL fonksiyon i<>erikleri <i>cache</i>'ler. Bunun istenmeyen bir taraf<61>,
e<>er bir PL/PgSQL fonksiyonu ge<67>ici bir tabloya eri<72>iyorsa ve bu tablo ileride
kald<6C>r<EFBFBD>l<EFBFBD>p yeniden olu<6C>turulduktan sonra fonksiyon yeniden <20>a<EFBFBD>r<EFBFBD>l<EFBFBD>rsa, fonksiyon
<09>al<61><6C>mayacakt<6B>r; <20><>nk<6E> <i>cache</i>'lenmi<6D> fonksiyon hala eski ge<67>ici tabloyu
g<>steriyor olacakt<6B>r. <20><>z<EFBFBD>m, ge<67>ici tablo eri<72>imleri i<>in PL/PgSQL'de
<code>EXECUTE</code> kullanmakt<6B>r. Bu, sorgunun her seferinde yeniden i<>lenmesini
sa<73>layacakt<6B>r.</p>
2004-11-30 19:42:38 +00:00
<h4><a name="4.27">4.27</a>) 4.28) Hangi <20>ifreleme se<73>enekleri bulunmaktad<61>r?</h4>
2004-03-02 15:46:22 +00:00
<ul><li>contrib/pgcrypto SQL sorgular<61>nda kullan<61>labilmesi i<>in
<09>ifreleme fonksiyonlar<61> i<>ermektedir.</li>
<li> <20>stemciden sunucuya ileti<74>imi <20>ifrelemek i<>in, sunucuda ssl se<73>ene<6E>i postgresql.conf i<>inde
a<><61>k olmal<61>d<EFBFBD>r. Ayr<79>ca,pg_hba.conf dosyas<61> i<>inde host ya da hostssl kayd<79> mutlaka olmal<61>d<EFBFBD>r ve
istemci sslmode kapat<61>lmamal<61>d<EFBFBD>r. (Ayn<79> zamanda,PostgreSQL'in do<64>al SSL ba<62>lant<6E>lar<61> d<><64><EFBFBD>nda ssh ya
da ssl gibi 3.parti <20>ifrelenmi<6D> veri iletimi de m<>mk<6D>nd<6E>r.)</li>
<li>Veritaban<EFBFBD> kullan<61>c<EFBFBD> ad<61> ve <20>ifreleri 7.3 s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD> ile birlikte
otomatik olarak <20>ifrelenirler. <20>nceki s<>r<EFBFBD>mlerde, postgresql.conf
i<>indeki PASSWORD_ENCRYPTION se<73>ene<6E>ini aktif hale getirmeniz gerekmektedir.</li>
<li>Sunucunun kendisini <20>ifreli dosya sistemi <20>zerinde <20>al<61><6C>t<EFBFBD>rabilirsiniz.</li></ul>
<hr>
<h2 align="center">PostgreSQL <20>zelliklerini Geni<6E>letmek</h2>
<h4><a name="5.1">5.1</a>) Kullan<61>c<EFBFBD>-tan<61>ml<6D> bir fonksiyon yazd<7A>m.
psql'de <20>al<61><6C>t<EFBFBD>rd<72><64><EFBFBD>m zaman neden core dump ediyor?</h4>
<p>Sorunun nedeni birden fazla <20>ey olabilir. Kullan<61>c<EFBFBD>-tan<61>ml<6D> fonksiyonunuzu
stand-alone bir programda <20>al<61><6C>t<EFBFBD>rmay<61> deneyiniz.</p>
<h4><a name="5.2">5.2</a>) PostgreSQL'e nas<61>l yeni tipler/fonksiyonlar ekleyebilirim?</h4>
<p><EFBFBD>al<EFBFBD><EFBFBD>malar<EFBFBD>n<EFBFBD>z<EFBFBD> pgsql-hackers e-posta listesine g<>nderiniz. Kodunuz
incelendikten sonra /contrib dizinine konacakt<6B>r.</p>
<h4><a name="5.3">5.3</a>) Bir <i>tuple</i> dond<6E>rmek icin bir C fonksiyonunu nasil yazar<61>m?</h4>
<p>PostgreSQL 7.3 s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD> ile birlikte, C, PL/PgSQL ve SQL kullan<61>larak tablo-d<>nd<6E>ren
fonksiyonlar tamamen desteklenmektedir. Ayr<79>nt<6E>l<EFBFBD> bilgi i<>in
<i><a href="http://www.postgresql.com/docs/7.3/interactive/user.html">PostgreSQL 7.3.2
Kullan<61>c<EFBFBD> Rehberi</a></i>'ne bakabilrisiniz. Bir <20>rne<6E>i contrib/tablefunc
i<>inde bulabilirsiniz.</p>
<h4><a name="5.4">5.4</a>) Bir kaynak dosyas<61>nda de<64>i<EFBFBD>iklik yapt<70>m. Yeniden derlememe
ra<72>men de<64>i<EFBFBD>iklik ge<67>erli olmuyor. Neden?</h4>
<p>Makefile'lar include dosyalar<61> i<>in tam bir ba<62><61>ml<6D>l<EFBFBD>k i<>ermezler.
<09>ncelikle make clean, ard<72>ndan da baska bir make i<>lemi yapman<61>z gerekir.
GCC kullan<61>yorsan<61>z, configure beti<74>inin --enable-depend se<73>ene<6E>ini, derleyicinin
ba<62><61>ml<6D>l<EFBFBD>klar<61> otomatik olarak hesaplamas<61> i<>in kullanabilirsiniz.</p>
</body></html>